Inwoners van de Caribische rijksdelen vinden dat hun eiland de steun en het toezicht van Nederland hard nodig heeft. Maar de houding van Den Haag tegenover de eilanden moet snel veranderen. Dat is de conclusie van wetenschapper Wouter Veenendaal na een uitgebreid opinie-onderzoek op de eilanden.

Eerder heeft het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV)een aantal cijfers van de opiniepeiling per eiland naar buiten gebracht. Na maandenlang onderzoek is het eindrapport klaar en daarin worden onderzoeksresultaten en eilanden nu met elkaar vergeleken.

Inwoners van de Caribische rijksdelen voelen zich in de afgelopen jaren verwaarloosd door Nederland: zij hebben sterk het gevoel dat er in Nederland te weinig kennis is over de eilanden en dat de Antilliaanse cultuur weinig gerespecteerd wordt.

Uit het onderzoek blijkt dat de eilanders veel waarde hechten aan Nederland. Bijvoorbeeld het hebben van een Nederlands paspoort, militaire bescherming en Nederlandse steun om internationale criminaliteit te bestrijden.

Ongeveer driekwart van de inwoners van de Caribische rijksdelen zijn blij dat Nederland toezicht houdt op het bestuur en de overheidsfinanciën. Dat geldt ook voor de autonome landen Aruba en Curaçao. Ook financiële steun uit Nederland vindt 80 procent ‘nodig’ tot ‘zeer nodig’. Zo’n 90 procent vindt het belangrijk dat hun kinderen Nederlands leren op school.

Ministerie
De wetenschappers van het instituut hebben dinsdag de onderzoeksresultaten gepresenteerd aan ambtenaren van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Aanbevelingen staan niet in het eindrapport van de opinie-peiling. “We gaan niet op de stoel van de beleidmakers zitten”, aldus Veenendaal. “We hopen dat het ministerie en de politici in Den Haag de resultaten goed zullen lezen en misschien op basis daarvan, het beleid over de eilanden zullen aanpassen.”

Lokale politiek
Ondervraagden zijn niet alleen kritisch over de houding van Den Haag, maar ook over de lokale politiek. “Eigenlijk wordt er op alle eilanden overwegend negatief geoordeeld over de betrouwbaarheid van eigen politici en de mate waarin de eigen politici belangen van de bevolking vertegenwoordigt.”

Arubanen en Sabanen zijn het minst negatief van alle eilanden, terwijl Curaçaoënaars het meest negatief zijn over hun eigen bestuurders. Vooral de rechtszaak tegen ex-premier Gerrit Schotte en de moordaanslag op Helmin Wiels zouden een grote impact hebben gehad op het vertrouwen in de lokale politiek, concludeert Veenendaal. “Ook de grote politieke instabiliteit op Curaçao is niet goed voor het vertrouwen.”

Opiniepeiling 
Het instituut heeft eind 2015 op alle eilanden inwoners gevraagd naar hun mening over politiek en bestuur in het Koninkrijk en de relatie met Nederland. De interviews werden in persoon gedaan door middel van een vragenlijst. Cijfers over St. Maarten ontbreken door vermeende fraude met de data door lokale enquêteurs. Het eindrapport met een uitgebreide analyse en cijfertabellen is binnenkort te downloaden via de website van het KITLV.

Door John Samson (Caribisch Netwerk)