Op Bonaire is afgelopen weekend mogelijk het laatste kampioenschap vissen georganiseerd. Het lijkt in eerste instantie op een feest, maar de boodschap van de vissers is somber: het gaat opvallend slecht met de visserij.

Twintig boten gaan de zee op, in de hoop op de beste vangst. Hoewel het voor toeschouwers een vrolijke dag lijkt met veel muziek en verbroedering, zou het volgens belangengroep Piskabon hun laatste kampioenschap kunnen zijn.

Vissers zien hun vangst de laatste jaren steeds achteruitgaan, zegt De Lanoy. “Vroeger ging je ’s ochtends vroeg weg en kwam je terug met 20 vissen en nu misschien maar met 5! De laatste jaren is het drastisch veranderd voor de vissers dankzij klimaatverandering en hoe het koraalrif ervoor staat. Als het allemaal zo doorgaat, is er geen toekomst voor de vissers.”

“De helft van het jaar is er bijna niks om te verkopen!”, vertelt visser John Soliana. De vissersorganisatie houdt vaker bijeenkomsten met wetenschappers om het rif te beschermen. Hij en zijn collega’s zien in de praktijk dat ze steeds minder vissen vangen. “Vroeger gingen 15 boten de hele dag het water op en nu zo’n 30, maar toch vangen ze precies hetzelfde aantal.”

‘Wie neemt verantwoordelijkheid?’
Piskabon heeft kritiek op de lokale overheid, omdat die niet hard genoeg zou opkomen voor hun belangen. “Zij geven altijd als argument: als we geen geld krijgen van Nederland, kunnen we ook niks doen. Zo wordt het een vicieuze cirkel. Wie neemt verantwoordelijkheid?”

“De lokale overheid heeft het altijd over toerisme, toerisme, toerisme. Maar toerisme is ook voor een groot deel afhankelijk van de vispopulatie en de visserij!”, zegt De Lanoy. “Ik weet nog niet wanneer de dag komt dat ze zich dat gaan realiseren. Elke toerist wil in een restaurant de catch of the day bestellen, dus het is super belangrijk voor de economie van het eiland.”

Vissers hebben ook gezinnen om te onderhouden
Ook visser Soliana ergert zich aan de houding van de lokale politiek. “We kaarten dit al jaren bij ze aan en er gebeurt niks! Wij vissers hebben ook gezinnen. De gemeente moet laten zien dat ze klaar staan om te helpen en dat ook écht doen.”

Volgens zijn collega Marion Nicolaas kunnen ze er niet omheen: ze moeten van hun zuurverdiende geld nu fors investeren in moderne vistechnieken. “Want als je dat niet doet, kun je het dus wel vergeten om nog iets te vangen. Maar het is zo duur.”

“En vismateriaal wordt met de dag duurder”, zegt Soliana. “Of  je hebt bepaalde papieren nodig en ook dat kost geld. Als de overheid ons met dit soort dingen zou helpen, wordt het minder belemmerend. Ik denk ook dat Den Haag een verantwoordelijkheid heeft om hierbij te helpen.”

The post ‘Toekomst van de visserij ziet er niet goed uit’ first appeared on Caribisch Netwerk.

Thuishulp nodig na een operatie of kankerbestraling? Op Curaçao kunnen veel mensen niet op goede nazorg rekenen, blijkt uit een rondgang onder patiënten en hulpverleners.  

Nadat bij de vader van Marloes van de Poll kanker wordt vastgesteld, heeft hij na verschillende bestralingen en chemotherapieën thuiszorg nodig. Er zijn verschillende dagelijkse dingen waarbij hij hulp nodig heeft. Alleen lukt het hem niet om deze zorg te krijgen.

“We kregen de instanties niet te pakken en toen we ze eindelijk aan de telefoon hadden, bleek er een wachtlijst te zijn van drie maanden”, vertelt Van de Poll. En dat duurt voor de hulpbehoevende vader van Marloes, veel te lang. Ze zien zich genoodzaakt om deze zorg bij een andere instelling te zoeken.

Het eiland is ingedeeld in zorggebieden, met verschillende instanties die voor hun eigen gebied verantwoordelijk zijn. Elvia Jamanika woont in hetzelfde zorggebied en heeft hetzelfde probleem.

Een maand geleden is de 78-jarige vrouw geopereerd aan haar bovenbeen. Sindsdien kan zij niet meer lopen en is ze ‘volledig afhankelijk van hulp’. “Ik lig momenteel de hele dag op bed. Ik kan eigenlijk niks meer zelfstandig. Ik heb hulp nodig om mijn eten te kopen en bereiden, om naar doktersafspraken, om naar het toilet te gaan of te douchen.”

Video: Kim Hendriksen

Ook de wondverzorging kwam op de oude vrouw zelf aan. “Ik kan dit helemaal niet zelf. Mijn dochter uit Nederland is tijdelijk naar het eiland gekomen om mij hiermee te helpen. Samen met mijn andere twee dochters en een buurvrouw helpen ze mij nu met eten koken, de po legen en ze wassen mij. Maar ze doen dit naast hun werk en hebben hier niet altijd tijd voor.”

Mondige of rijkere mensen bellen wel
Bij Thuiszorg Bandabou ziet directrice Pheadrah Erlings de vraag naar hulp uit andere wijken toenemen. “Als het kan, pikken wij – van alle mensen die bellen – de mensen eruit waarvan de situatie heel ernstig is.”

Zij denkt dat een kleinere groep mensen is die doorzetten om hulp te krijgen. “Dat zijn vaak mensen die uit Nederland komen, die nemen minder snel genoegen met slechte zorg. We krijgen belletjes uit Nederland, of wij hun familielid kunnen helpen.”

Of het zijn mensen die privé-zorg kunnen betalen. “Wij werden gebeld door familieleden uit Nederland van een meneer op het eiland. Ze wilden betalen voor een medewerker die helemaal naar de andere kant van het eiland zou rijden. Wij hebben hem daardoor wel kunnen helpen.”

Erlings vindt de situatie ‘heel verdrietig’, omdat niet iedereen even mondig is of geld heeft om extra zorg te kunnen betalen. “En dus niet de juiste en benodigde zorg kan krijgen.”

Wit-Gele Kruis reageert op verhalen
Nureyyen Ortela is sinds februari directrice bij het Wit-Gele Kruis, de zorginstelling waar de vader van Marloes en mevrouw Jamanika onder vallen. “Het Wit-Gele Kruis, kent en heeft geen wachtlijst. Wij hebben korte lijnen met het ziekenhuis en wij volgen de procedures vanuit de SVB en dat gaat soepel. Dus wij herkennen deze verhalen niet.”  

Wel geeft Ortela aan dat zij in het verleden problemen hebben gehad met de telefoonlijn. “Onze telefoonprovider bleek technische problemen te hebben waardoor sommige van onze lijnen niet bereikbaar waren. Zodra wij hiervan op de hoogte werden gesteld, heeft de provider meteen actie ondernomen zodat dit probleem is opgelost.”   

The post Thuiszorg op Curaçao: ‘Je moet rijk of mondig zijn voor goede hulp’ first appeared on Caribisch Netwerk.

De Arubaanse regering vindt het belangrijk dat er lesmateriaal over de slavernij komt. Maar voorlopig komt er geen verplicht curriculum, omdat het onderwerp in de samenleving nog te gevoelig zou liggen.

Ondanks dat de huidige lessen over slavernij met een Europese blik zijn geschreven wil Cultuurminister Xiomara Maduro niets ‘opdringen’ aan de samenleving. Ook onderwijsminister Endy Croes wil eerst ‘aankijken’ hoe het onderwerp de komende tijd verder leeft onder Arubanen voordat hij lessen verplicht op school.

In 2008 was er al lesmateriaal over de slavernij ontwikkeld, toch kwam het de scholen niet binnen. Het is een lang proces, denkt Croes.

Hij vergelijkt de situatie met het invoeren van Papiaments- een erfenis van de slavernij- als voertaal in het onderwijs. Elf jaar later is dat nog niet het geval en wordt het slechts als vak gegeven.

“Ook een doorwerking van het slavernijverleden”, vindt taalkundige en onderzoeker Joyce Pereira.

Ze legt uit dat genoeg onderzoeken laten zien dat kinderen beter leren als ze les krijgen in de taal die ze thuis spreken en toch heeft het geen prioriteit, stelt ze.

In juni startte de Arubaanse regering met informatieve tv-programma’s om meer bewustwording over de slavernij te creëren. Inmiddels zijn er extra programma’s bijgekomen.

Volgens Maduro kreeg zij zelfs negatieve reacties bij het samenstellen van deze programma’s, omdat Arubanen nog steeds geloofden dat Aruba geen slavernij kende.

“Dat geeft aan dat het niet alleen om een groep gaat maar om de hele samenleving. We geven niemand de schuld  hiervan, het leegt gewoon niet onder de mensen”, legt ze uit.

Wat voor betekenis hebben de excuses voor Aruba?

Journalisten Melissa Stamper en Sharina Henriquez tijdens de opname van de podcast. Foto: Edjan Semeleer

Dat er veel kritiek is gekomen voor het idee van een tv-programma, komt volgens minister Maduro bijvoorbeeld doordat mensen zich afvragen waarom excuses nodig zijn. “En wat het betekent voor Aruba. Dat is ook een relevante vraag.”

Socioloog en cultureel antropoloog Francio Guadeloupe gaat in op die vraag in aflevering 5 van de podcast Arubaanse Roots: het verborgen slavernijverleden.

Bezig zijn met dit verleden is volgens Guadeloupe ook inzien dat een deel van hun voorouders mee hebben gestreden voor het geloof in vrijheid, gelijkheid en broederschap. Hij legt in deze aflevering uit waarom dat nog steeds een rol speelt op Aruba.

Afleveringen gemist? Bekijk ze terug via Facebook of YouTube. 

Hoe nu verder?
Deze maand komen de eilanden weer bij elkaar om daarover te praten. Den Haag heeft 100 miljoen euro beloofd voor initiatieven die voor meer kennis en bewustwording zorgen over het slavernijverleden. Vragen over zeggenschap eilanden als het gaat om het beheer van deze fondsen komt ook aan bod.

Onlangs kreeg cultuurstichting Unoca 25.000 euro vanuit Ninsee voor cultuurprojecten die al per 1 juli aangevraagd konden worden.

“Het is niet een onderwerp dat we al jaren mee bezig zijn en waarvan er budget voor is weggezet. Daarom hebben wij  ook meer duidelijkheid nodig [vanuit Nederland, red.] over wat er achter de komma komt”, zegt Maduro

The post ‘Lessen over slavernij Aruba niet verplichten’ first appeared on Caribisch Netwerk.

Natuurbeschermers op Bonaire hebben eerder alarm geslagen vanwege een koraalziekte die ‘zeer besmettelijk’ is voor het rif. De verspreiding van de Stony Coral Tissue Loss disease is alleen maar groter geworden. 

Zwemmen, duiken of snorkelen is in bepaalde gebieden al maanden verboden. De huidige maatregelen gelden tot eind september. Wat er daarna gaat gebeuren is nog niet duidelijk, zegt marinebioloog Roxanne Francisca (Stinapa).

Francisca hoopt op meer actie vanuit de politiek in het gehele Koninkrijk. “Tot nu toe gingen de wekelijkse overleggen vooral over hoe je de economische impact van de koraalziekte kunt minimaliseren voor Bonaire. Hoe je bijvoorbeeld voor minder reisannuleringen zorgt. Nu wordt het tijd om het te hebben over de toekomst van het koraal. Over koraalrestauratie.”

Grote zorgen om zeeleven
Ook op Klein Bonaire zijn nu delen van het koraal aan het afsterven. De grootste zorg van Reef Renewal, die zich bezighoudt met herstel en bescherming, is dat bepaalde koraalsoorten rond Bonaire helemaal gaan verdwijnen. “Hoewel veel koralen op elkaar lijken, zijn er verschillende soorten met andere DNA. Dit bepaalt ook hoe ze reageren op verschillende omstandigheden.”

“Werken aan behoud en herstel kan alléén als er nog iets te redden valt”, zeg de organisatie. “We verliezen nu al in hoog tempo koralen, dus we maken ons grote zorgen om deze bedreiging voor het ecosysteem.”

Momenteel is Reef Renewal bezig met het bouwen van een kwekerij op het land voor koralen, die vervolgens uitgezet kunnen worden op het rif. Zo hopen ze koralen te vermeerderen die een zekere ‘weerstand’ hebben getoond tegen zowel de ziekte als de stijgende zeetemperaturen.

‘Neemt de politiek het probleem serieus genoeg?’
Neemt Bonaire het probleem serieus genoeg? “Ik denk dat de meeste mensen de ernst van de situatie wel begrijpen, maar het blijft moeilijk omdat er nog zoveel vraagtekens zijn over de ziekte zelf”, vertelt Francisca. De Marinebioloog sprak eerder al van een natuurramp als er nog meer koraal doodgaat.

Vanuit politiek Den Haag is er nog geen reactie gekomen op de situatie, valt Francisca op. “We weten dat Den Haag ook via de gemeente op de hoogte is gesteld, maar een officiële reactie heb ik nog niet gezien. Wat wil Bonaire en het Koninkrijk doen om de riffen te beschermen en wat zijn we bereid te investeren?”

Zeewater warmt op

Het koraal in heel de Caribische regio heeft het al moeilijk vanwege de warmere zee door klimaatverandering. Nu is er ook een zogenoemde ‘coral bleaching warning’ uitgegeven voor de abc-eilanden. Koraalverbleking (coral bleaching) gebeurt wanneer koralen onder stress staan door veranderingen zoals temperatuur en daardoor helemaal wit worden.

El Niño is een natuurverschijnsel in de Grote Oceaan, waardoor sterke opwarming van zeewater plaatsvindt. Die opwarming beïnvloed in grote delen van de wereld het weer. Nog nooit is de Caribische zee zo warm geweest als op dit moment.

Toch heeft het warme water ook een voordeel, vertelt Francisca. “Op andere eilanden hebben ze gezien dat de ziekte zich minder snel verspreid als het water warmer is. Dus voor Bonaire zou dat kunnen betekenen dat we wat meer tijd hebben om maatregelen te implementeren. Maar als het water weer afkoelt, komt de ziekte meteen terug.”

The post Koraalziekte verspreidt verder: ‘Wat gaat Bonaire doen om het rif te redden?’ first appeared on Caribisch Netwerk.

Schilderijen, muurschilderingen, beeldhouwwerken, installaties. In de Curaçaose stadswijk Otrobanda bruist het deze week van de kunst. Jong en oud, bekende namen en opkomend talent. Iedereen krijgt de kans zijn werk te tonen tijdens de eerste Kaya Kaya Art Week.

“We zijn hier drie dagen keihard aan het werk geweest”, zegt Hilma Koelman. Haar schilderijen hangen in een van de kamers in het imposante Keizershof. “Het stof lag hier metershoog.”

Kunstenaars met verschillende disciplines delen een ruimte tijdens de Art Week. De kunstwerken komen extra goed tot hun recht in de sfeervolle, oude en wat vervallen gebouwen. Foto: Eva Breukink

De kunstenaars exposeren in panden die vaak al lange tijd leeg staan. De organisatie van het straatfestival Kaya Kaya zorgt voor de stroomvoorziening. Maar verder is het aan de deelnemers zelf om iets te maken van de ruimte.

Chiel van Zeist houdt wel van dat rauwe van die ongebruikte panden. De verf die van de muren bladdert, de hoge open plafonds en de oude tegels op de vloeren. De felle kleuren van zijn schilderijen lijken hier met nog meer kracht van het doek te spatten.

Organisator Kurt Schoop is ‘trots’ dat er voor het eerst een Art Week voorafgaat aan het festival, schrijft hij in een bericht op Facebook. “Zomaar, om onze artiesten, onze cultuur, onze stad, onze monumenten en onze wijk Ser’i Otrobanda te vieren.”

Wie de route loopt, proeft meteen ook wat van het leven hier in de smalle steegjes van de stad. Hier groeiden bekende Curaçaose muzikanten op. Hier wonen en leven mensen.

Maghalie van der Bunt-George heeft de buitenkant van haar pand beschilderd als een ode aan haar familieherkomst. In deze buurt groeide haar vader op. Foto: Eva Breukink

Maghalie van der Bunt-George heeft haar beeldhouwwerken geëxposeerd in een eigen pandje. Het kale vertrek is met kasten en ‘rommeltjes’ omgetoverd tot een soort huiskamer en aan de muur hangen schilderijen van een collega.

“Ik vind het leuk dat mensen nu de kans krijgen om te laten zien wat ze hebben gemaakt. Iets waar ze hun ziel en zaligheid in hebben gelegd. Zo inspireren we elkaar. Het geeft een positieve vibe.”

Elk ‘Art House’ op de route is een bron van creativiteit. Vaak delen kunstenaars een ruimte. Zij hebben samen hun werk opgehangen en neergezet en trekken al dagen met elkaar op. Het bezoek aan de Art Week is niet alleen een kennismaking met verrassende kunstwerken maar ook met de makers ervan.

Trevor Terzol werkt aan een solo-expositie. Foto: Eva Breukink

Trevor Terzol (25) is door een vriend overgehaald om mee te doen. Trevor was een van de jonge talenten van Instituto Buena Bista. “Ik zet op het doek wat ik meemaak in mijn leven. Dat is de opening voor een gesprek.” Hij geeft workshops tijdens de Art Week. Deelnemers leren de basistechnieken van het schilderen. “Zo geef ik mensen een boost. Ze ontdekken wat ze kunnen.”

Eerste lustrum Kaya Kaya

Het straatfestival Kaya Kaya in Otrobanda is zaterdag 2 september. De organisatie verwacht dat het evenement dit jaar 20.000 bezoekers trekt. De vijfde editie is ‘vijf keer groter’ met ‘meer muziek, meer kunst, meer eten in uitgebreider gebied’. De Art Week is tot en met zondag 3 september.

The post Kunstexplosie op Curaçao in aanloop naar straatfestival Kaya Kaya first appeared on Caribisch Netwerk.

De jeugdhonkballers van Curaçao zijn in de VS voor de tweede keer op rij internationaal kampioen geworden. Op het eiland werden ze feestelijk onthaald. “Dit is super bijzonder voor zo’n klein eiland!”

Bij de aankomsthal van de luchthaven is het druk. Veel kinderen in honkbal-uniformen delen Curaçaose vlaggetjes uit aan het publiek. In de verte staan de carnaval-trailers en bussen klaar, terwijl toeristen zich afvragen wat er gaande is. 

Ineens wordt er aangekondigd dat het Curaçaose team van de Little League er is. De jongens van 11 en 12 jaar zijn ‘internationaal kampioen’ geworden, nadat ze alle grote landen hebben verslagen. De laatste wedstrijd, standaard tegen Amerika, hebben ze niet kunnen winnen waardoor ze zich geen ‘wereldkampioen’ kunnen noemen.

‘Dit is super bijzonder!’
Curaçao telt zo’n 150.000 inwoners en strijdt tegen grote landen als Australië (25 miljoen inwoners) en Japan (125 miljoen). “Ons eilandje vind je amper terug op de wereldkaart. En dan win je van zo’n groot land!”, zegt honkbalfan Miguel. “Súper bijzonder!”

Honkbal is een van de favoriete sporten op het eiland. Curaçao is, naast de Dominicaanse Republiek, hofleverancier van topspelers aan de Verenigde Staten. Veel scholieren dromen ervan om een professionele speler te worden in de ‘major league baseball’ in de VS, de absolute top.

Deze overwinning betekent iets groots voor de jongens en hun familie, zegt Miguel. “Ze hebben zich internationaal in de schijnwerpers geworpen en daardoor kunnen ze nu alleen maar groter worden.”

Willemstad overal versierd
Na een aantal interviews op de luchthaven stappen de jongens de trailers op en volgen ze de carnavalsroute naar het Brionplein in Otrobanda, waar de officiële inhuldiging is. De stad is versierd in kleuren van de Curaçaose vlag. Er is een podium opgebouwd waarop muziekinstrumenten klaarstaan. Tot in de late avond zal na de toespraken gefeest worden. 

Dayron Martina is een neef van de coach. “Als kind speelde ik tegen Zaino Everett en nu stuurt hij dit winnende team aan!”, vertelt hij trots. Het eiland was volgens hem ook toe aan meer positief nieuws tussen al het negatieve. “Het inspireert en laat ons als volk zien dat wij grote dingen kunnen bereiken.” 

In de afgelopen twintig jaar stond Curaçao maar liefst vijf keer in de finale van de Little League World Series Championships. Vaker dan welk team dan ook.

Wat kenmerkend is voor Curaçao is dat er niet op het grasveld wordt gespeeld, maar op het harde zand. Het eiland zou niet het budget hebben voor ‘luxe’ in het honkbal, zoals in de VS. Dayron hoopt ondertussen dat de sportfaciliteiten beter worden. Hij denkt dat de jeugd dan nog méér zal bereiken. “Ik denk dat door deze geweldige prestatie onze politiek nu ook meer gaat investeren in sport.” 

Geld voor nieuw honkbalstadion

Het kabinet Pisas komt tijdens de feestelijke huldiging later op de avond met nieuws: er wordt 3 miljoen gulden vrijgemaakt voor een upgrade van de Little League Ballpark, waar de jongeren trainen en wedstrijden houden.

Vier teammanagers krijgen een dagpas bij een all-inclusive hotel. De winnende jongens krijgen allemaal dagpassen voor een waterpark-resort.

Een paar weken terug werd het Curaçaose honkbalteam in de senior league ook al kampioen. Wereldkampioen zelfs. Het kabinet besloot om alle ambtenaren een halve dag vrij te geven voor die inhuldiging. De Vereniging Bedrijfsleven Curaçao en de Kamer van Koophandel hebben de politiek opgeroepen om zuiniger om te gaan met belastinggeld.

‘De promotie in de VS is onbetaalbaar’
De overwinning kan economisch ook wat gaan opleveren voor het eiland, denkt sportminister Sithree van Heydoorn. Het eiland leeft van toerisme en de aandacht die het eiland heeft gekregen onder Amerikanen ‘is iets wat voor ons niet te betalen is’. “Overal krijgen we aandacht. In restaurants staan mensen op om voor ons te applaudisseren en ons te feliciteren. Zelfs door politieagenten.”

The post Curaçao opnieuw internationaal kampioen Little League first appeared on Caribisch Netwerk.

De Arubaanse Mayrin Croes (62) heeft bloedkanker en de enige hoop voor haar is dat er snel een match wordt gevonden van gezonde stamcellen. Op Aruba worden nu drive-ins georganiseerd in de hoop dat mensen zich massaal registreren.

Bij een goede match gaan de donorcellen alleen de zieke cellen vernietigen. Het vinden van de juiste HLA-typering is belangrijk, zegt immunoloog Zaheeb Choudry. Anders kunnen de donorcellen massaal het lichaam gaan aanvallen.

Er wordt daarom voor Croes gezocht naar mensen die ook een Caribische achtergrond hebben. De familie organiseert samen met de Nederlandse databank Matchis nu drive-ins op Aruba en hoopt ook andere eilanden aan te kunnen doen.

Database vergroten is hard nodig
Het is niet de eerste keer dat er op Aruba een oproep is om iemand te helpen aan een (stamcel)transplantatie. Door de verschillende acties nu wordt de database groter en daarmee ook de kans op een match voor andere Caribische lotgenoten.

http://download.omroep.nl/ntr/diversiteit/caribischnetwerk/audio/stamceldonatie_waarom_getest.mp3 Familielid Gershwin Lee vertelt waarom hij zich laat testen

Download audio

Croes wil met de drive-ins dat andere Caribische lotgenoten nu ook meer kans gaan maken op een match. “Ondanks dat ze nu in onzekerheid leeft, wil zij met deze campagne ook anderen helpen. Dat vind ik heel mooi”, zegt neef Tai-Foo Lee.

Aantal aanmeldingen groeit
Het aantal mensen dat zich wil aanmelden voor een speekseltest heeft de familie blij verrast. Volgens Lee ligt het namelijk niet in de Caribische cultuur om donor te worden.

De eerste drive-in was bedoeld voor familieleden. Afgelopen weekend zijn gezonde mensen van 55 jaar of ouder langsgekomen voor een speekseltest. “Bijna iedereen die zich had aangemeld kwam ook opdagen.”

http://download.omroep.nl/ntr/diversiteit/caribischnetwerk/audio/stamceldonatie_organisatie.mp3 Tai-Foo Lee over de speciale actie om donoren te zoeken

Download audio

De eerste drive-ins zijn samen met Caribbean Bone Marrow Registry uit Florida georganiseerd, vertelt Lee. Na 300 aanmeldingen merkte de familie dat ze het groter moeten aanpakken. Daarom werken ze nu ook samen met Matchis in Nederland.

Oproep aan alle Caribische mensen
De familie wil graag dat mensen in Nederland en op de andere eilanden zich gaan aanmelden voor een simpele test. Lee hoopt ook snel op Curaçao een ‘donor drive’ te kunnen houden.

De zoektocht naar Caribische stamceldonoren bij Nieuws & Co (NOS-NTR), in samenwerking met Caribisch Netwerk (NTR).

Volgende week wordt er op Aruba een derde evenement georganiseerd, voor iedereen tussen 18 en 54 jaar die gezond is.

Veel misvattingen over stamceldonatie
Dat mensen ook via een bloedtransfusie kunnen helpen, verandert het beeld dat mensen hebben over zo’n transplantatie. “Ze zijn vaak bang dat ze onder het mes moeten. Maar dat hoeft niet.”

“Het feit blijft dat hoe jonger en gezonder je bent, hoe beter dat is voor de stamceldonatie. Door de medische criteria viel een deel van de Arubanen uit. Dan is de BMI bij sommige mensen bijvoorbeeld te hoog of komen mensen met een bloedaandoening of diabetes niet in aanmerking”, zegt Lee.

Daarom probeert Lee ook de mensen die een gezonde leefstijl hebben aan te sporen om zich aan te melden. “Ik ging zelfs deze week langs alle sportscholen om te vragen of we onze flyers konden ophangen.”

Een Arubaanse transplantatie-specialist in Nederland helpt ook mee aan de campagne. “Er is dus veel goodwill en ik merk ook dat mensen bereid zijn om te helpen.”

Hoe kan ik helpen?

– Voor de drive van komend weekend kunnen Arubanen zich nog aanmelden via het Whatsapp-nummer +297-7381979.

– Op de andere eilanden kunnen mensen zich ook op dat nummer registreren en worden testen hiervoor geregeld.

– Wie in Nederland woont, kan zich aanmelden via Matchis.

The post Urgent Caribische stamceldonoren nodig, Arubaanse familie start campagne first appeared on Caribisch Netwerk.

De gevaarlijkste periode van het orkaanseizoen is begonnen. Wat opvalt is dat het zeewater nog nooit zo warm is geweest als op dit moment. Wetenschappers hebben daarom de verwachtingen aangepast: de kans op intensievere stormen en orkanen is toegenomen.

Het orkaanseizoen loopt officieel van 1 juni tot 30 november. In augustus, september en oktober is het zeewater aan de oppervlakte het warmst. “In deze periode zien we vaak de meeste orkaanactiviteit in de Atlantische Oceaan”, vertelt Nadia Bloemendaal van het KNMI. “Warm zeewater is voeding voor een orkaan. Maar zó warm als nu is gemeten, dat is nog niet eerder voorgekomen in het Caribisch gebied.”

De zeewatertemperaturen zijn op dit moment rond de 28 tot 30 graden celsius: 1 tot 2 graden boven het gemiddelde. “Ter vergelijking: een orkaan heeft een zeewatertemperatuur van rond de 27 graden nodig om te kunnen ontstaan en sterker te kunnen worden.”

Actiever orkaanseizoen dan normaal
Wetenschappers bij het NOAA (Amerikaanse meteorologische en oceanografische dienst) hebben begin deze maand de verwachtingen aangepast: de kans op een boven-normaal orkaanseizoen is van 30 procent (in maart) naar 60 procent toegenomen. “De kans op intensievere activiteit neemt toe als gevolg van het warmte-record van het zeewater.”

Dat betekent dat er in dit orkaanseizoen naar verwachting 14-21 stormen en 6-11 orkanen kunnen ontstaan. Van de orkanen zouden er twee tot vijf zich verder kunnen ontwikkelen tot krachtige orkanen, van categorie 3 of meer.

Orkaan Franklin en drie weersactiviteiten die zich verder kunnen ontwikkelen. Bron: NOAA

De afgelopen week is er veel activiteit te zien op de weerkaart van het Caribisch gebied en de Atlantische oceaan. “Op dit moment zijn er in totaal 8 stormen geweest, waarvan één orkaan, Don”, vertelt Bloemendaal. “Er zullen dus nog wat stormen en orkanen vormen. Daarom is het belangrijk om alert te blijven.”

Klimaatverandering?
Is dat een direct effect van klimaatverandering op dit orkaanseizoen? “Dat is moeilijk om zo één-op-één te stellen”, zegt Bloemendaal. “De aanwezigheid van El Niño zorgt er wel voor dat het zeewater warmer is dan normaal. De verwachting is dat we door klimaatverandering vaker dit soort hoge temperaturen zullen zien.”

Maar volgens Bloemendaal is er meer onderzoek nodig. “Dat de orkanen sterker worden, gevoed door het warme zeewater, daar zijn de modellen het wel aardig over eens. Maar of het er nou meer of minder worden, dat weten we nog niet precies.”

Ook is meer onderzoek nodig naar de effecten van hevige regenval in het orkaanseizoen. “Bijvoorbeeld naar de kans op overstromingen en aardverschuivingen als gevolg van overvloedige neerslag en klimaatverandering.”

Caribische gemeenten voorbereid op orkanen?

Uit een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid blijkt dat Bonaire, Saba en Statia, ondanks verbeteringen in de afgelopen jaren, nog steeds niet goed voorbereid zijn op mogelijke rampen en crises.

Na drie orkanen in 2017 heeft de inspectie onderzoek gedaan naar hoe rampen beter aangepakt kunnen worden. Vijf jaar later blijkt dat lang niet al deze adviezen zijn opgevolgd.  Zo is er onduidelijkheid over wie waar precies verantwoordelijk voor is en zouden de eilanden onderling beter moeten samenwerken.

The post Mogelijk meer orkanen: ‘Warmste Caribische zee ooit gemeten’ first appeared on Caribisch Netwerk.

Volgens een opiniepeiling van de University of the Dutch Caribbean (UDC) vindt bijna de helft van de ondervraagden op Curaçao dat Den Haag zich ‘te veel’ bemoeit met hun eiland. Ook wil 61 procent dat er op korte termijn een referendum komt over de staatkundige toekomst van het eiland.

Behalve over vertrouwen zijn er ook vragen gesteld over de staatkundige positie. Sinds 2010 zijn de Nederlandse Antillen uit elkaar gegaan. De meerderheid (53 procent) vindt dat de situatie op Curaçao niet is verbeterd sinds het eiland een autonoom land binnen het Koninkrijk is geworden. Maar een kleine groep (10 procent) vindt dat de situatie wel verbeterd is.

Meer cijfers uit het UDC-onderzoek

• 51 procent vindt dat de situatie beter was toen Curaçao nog onderdeel uitmaakte van de Nederlandse Antillen.
• 45 procent van de respondenten vindt dat de invloed van Nederland te veel is geworden.
• 23 procent van de respondenten is het eens met de stelling dat Curaçao helemaal onafhankelijk moet worden van Nederland. Tegelijkertijd is 54 procent het daar niet mee eens.

Al bijna 30 jaar voert UDC opiniepeilingen uit over politieke en staatkundige voorkeuren. Het laatste onderzoek werd gehouden in 2020, toen zag onderzoeker Cyriel van der Vegt veel scepsis over de staatkundige verhoudingen, onder meer als gevolg van de Coho-discussie. “Maar tegelijkertijd hoorde je van veel mensen dat de band met Nederland ten tijde van de pandemie heel gunstig was.”

Tijd voor een referendum?
Wat Van der Vegt nu opvalt, in 2023, is dat er weliswaar veel minder discussie is over staatkundige structuur van Curaçao. Toch zegt 61 procent van de ondervraagden dat ze een nieuw referendum willen. “Nog steeds willen een relatief hoog aantal mensen dat er op korte termijn een referendum komt om opnieuw te kunnen stemmen over de toekomst.”

Van der Vegt kan dat hoge aantal (dat in 2020 met 72 procent nog hoger was) moeilijk verklaren. “Ik vind dat de meest opvallende uitspraak. In 2020 kon ik meer begrijpen dat mensen een referendum wilden, als gevolg van de slechte situatie. Het gaat nu beter. Ik heb geen verklaring waarom het op korte termijn houden van een referendum een grote wens is.”

Het ligt er volgens hem misschien aan mensen niet precies weten wat de onderlinge regeling inhoudt, dat in de plaats is gekomen van de Coho. “Misschien is er meer behoefte aan duidelijkheid onder de bevolking. Waar gaat Curaçao nu eigenlijk naartoe?”

Premier Pisas minder populair
De respondenten kregen verschillende vragen over de politiek en de band met Nederland. Wat opvalt is dat niet de premier Pisas, maar minister Silvania het meeste vertrouwen geniet, zegt Van der Vegt. “Normaal gesproken krijgt de minister-president het meeste vertrouwen, dit jaar is dat niet geval.”

Maar 23 procent van de ondervraagden heeft ‘(heel) veel’ vertrouwen in premier Gilmar Pisas; 39 procent van de ondervraagden heeft weinig tot geen vertrouwen in hem. Minister Javier Silvania (die zowel de portefeuilles Financiën als Gezondheid, Natuur en Milieu heeft) geniet het meeste vertrouwen. Hij krijgt van 41 procent van de ondervraagden het vertrouwen, terwijl 26 procent aangeeft weinig tot geen vertrouwen in hem te hebben.

‘Kenniscentrum niet gelieerd aan een politieke partij’

Minister Charles Cooper (Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning) deed het in het onderzoek slechter dan de rest van de ministers. Hij kan op 18 procent vertrouwen rekenen; 47 procent van respondenten zegt geen of weinig vertrouwen in hem te hebben. Cooper heeft op Facebook vraagtekens gesteld bij de objectiviteit van het onderzoek. Hij mist een reeks namen van politici in het onderzoek. Volgens hem is het uitgevoerd door een opdrachtgever met een politieke bedoeling.

In een reactie nemen de onderzoekers daar afstand van. Ze benadrukken dat het kenniscentrum niet gelieerd is aan een politieke partij of belangengroepering op het eiland. Ze zeggen ‘met grote zekerheid’ te kunnen stellen dat zowel de vragen over de staatkundige structuur als over het vertrouwen in politici op de meest zorgvuldige wijze zijn gevraagd en de uitkomsten de huidige realiteit weerspiegelen.

Om in kaart te brengen wat de opinie is op Curaçao over de politiek, is ‘op een representatieve wijze aselect een steekproef getrokken’. In de periode van 4 tot en met 21 juni 2023 zijn 737 stemgerechtigden op Curaçao telefonisch (via vaste en mobiele nummers) benaderd met een vragenlijst. “Dat sommigen liever andere vragen zouden hebben gesteld is hun goed recht, maar in de beperkte tijd die een respondent heeft kan nu eenmaal niet alles worden gevraagd”, aldus Van der Vegt en Nissa.

The post Opiniepeiling: ‘Nederland bemoeit zich te veel met Curaçao’ first appeared on Caribisch Netwerk.

Op verschillende plekken op Curaçao moet de natuur plaatsmaken voor nieuwbouw en dat leidt opnieuw tot kritiek. Het is tijd om dat het parlement het ruim 100 jaar oude bestemmingsplan gaat aanpakken, vindt Melvin Cijntje van de Dienst Openbare Werken. 

Opnieuw is er op Curaçao een discussie losgebarsten nadat bekend is geworden dat projectontwikkelaar op een landgoed wil gaan bouwen. Volgens de kritiek in op sociale media wordt opnieuw natuur opgeofferd voor dure villa’s.

In het Eilandelijke Ontwikkelingsplan (EOP) is wettelijk bepaald waar er op het eiland gebouwd mag worden en met welk doel. Volgens minister Cooper (VVRP) moet de overheid een bouwplan gewoon goedkeuren als het voldoet aan de wet. Anders volgen er schadeclaims, waarschuwt hij.

Kritiek op de politiek
Is de veelgehoorde kritiek op de politiek terecht? Cijntje denkt van wel. Het systeem is meer dan honderd jaar geleden bedacht (tussen 1916 en 1926) en is sindsdien nauwelijks aangepast.

Video: Kim Hendriksen

Er wordt in het ‘ouderwetse’ bestemmingsplan te weinig rekening gehouden met de natuur, zegt hij. Sterker nog, het EOP had sinds 1997 al drie keer een update moeten krijgen.

De overheid moet volgens Cijntje de beoordeling voortaan niet alleen aan haar juristen overlaten, maar dat het ook laten beoordelen door bijvoorbeeld architecten die veel kennis hebben over natuur en landschap.

“Er bestaan modernere manieren waarin een betere balans is tussen bestemming van een gebied en de kwaliteit van de urbanisatie – hoe we de bebouwing gaan doen – in hetzelfde gebied”, zegt Cijntje. “Door compacter te bouwen blijft de natuur behouden.”

Hoe nu verder?
Het is aan de Staten om een nieuw wetsvoorstel of aanpassingen op het EOP in te dienen. Ook kan minister Charles Cooper (VVRP) vanuit het kabinet zelf met een voorstel komen.

Een nieuw en modern bestemmingsplan is al eerder besproken in het parlement. De politieke partijen PS en PAIS hebben in 2015 de kwestie aangekaart. Ook Cijntje deed dat als oud Statenlid namens de PS.

In november 2016 werd een motie aangenomen om te zorgen dat er geld vrijkomt (‘1 miljoen gulden en indien nodig meer’) om een nieuw EOP te maken.

Volgens de motie kon met dat geld een groep van experts mee aan de slag. Daarnaast zou er van elke politieke partij één parlementslid in een speciale commissie gaan zitten om de ontwikkelingen te ‘monitoren’. Tot een nieuw bestemmingsplan heeft de motie dus niet geleid.

The post Meer huizen bouwen? ‘Curaçao moet slimmer met natuur omgaan’ first appeared on Caribisch Netwerk.