Nederland telt meer dan 150.000 inwoners met wortels in Curaçao, Aruba, Bonaire, St. Maarten, St. Eustatius en Saba. Duizenden hiervan zijn op hun eigen manier succesvol. Stichting Ocan plaatst dit jaar elk week één van hen in de Spotlight. Deze week Dyonna Benett, erfgoedprofessional met roots op Curaçao en in de Dominicaanse Republiek.
"Mijn moeder kwam naar Nederland toen ze zwanger was. Inmiddels heb ik het geaccepteerd, maar vroeger vond ik dat jammer. Mijn oudere zus en de meeste familieleden waren wel op Curaçao geboren en op de een of andere manier voelde ik me buitengesloten. Ik weet niet hoe het was gelopen als ik wel op Curaçao was geboren en opgegroeid, maar juist door die afkomst vond ik dat ik Curaçao goed moest representeren in Nederland. Het zat in de kleine dingen. Op school deed ik extra mijn best om te laten zien dat iemand met een kleur ook kon presteren. Toen ik ontdekte dat Curaçao niet goed werd gerepresenteerd in de Nederlandse geschiedenis, vond ik dat ik me daarvoor in moest zetten en koos de studie Cultureel Erfgoed. In het begin richtte ik me vooral op de representatie van culturen in musea en tentoonstellingen, en op multiperspectiviteit, dus aandacht voor meer invalshoeken bij tentoonstellingen. Op dit moment ben ik betrokken bij de invulling van een grote Pan-Caribische tentoonstelling in 2019, waar ik nog niet teveel over kan zeggen, werk ik fulltime bij het Historisch archief van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en ben ik adviseur Beeldende Kunst en Cultureel Erfgoed bij het Mondriaan Fonds. Daarnaast ben ik tegenwoordig vooral bezig met veel projecten op het gebied van inclusiviteit, dus het betrekken van alle bevolkingsgroepen bij evenementen en tentoonstellingen in Nederland. Door de diaspora hebben we namelijk meer overeenkomsten dan verschillen.''
Inspiratie
"Onze voorouders hebben lang gestreden om met respect te worden behandeld. Ze wilden dat hun verhaal werd verteld, gehoord en erkend. Ik denk dat dat mijn belangrijkste drive is. Ik wil laten zien dat we meer zijn dan het beeld dat vroeger van ons bestond. We leven in de eeuw van de bewustwording, een tijd dat we echt een verschil kunnen maken. Ik geloof dat onze voorouders ons daar ook bij begeleiden en sturen. Dat geldt ook voor mijn voorouders uit de Dominicaanse Republiek, waar ik me nog verder in ga verdiepen.
Carnaval is ook belangrijk voor mij. Ik nam het initiatief voor de toevoeging van Zomercarnaval aan de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed. Het is meer dan het aantrekken van een kostuum en dansen. Het gaat veel dieper. Het heeft betrekking op representatie, want je laat jezelf zien. En als je spiritueel bent ingesteld, zoals ik, dan eer je je voorouders die ook carnaval vierden. Omdat carnaval meer is dan een feestje denk ik daarom dat zoveel mensen uitkijken naar het Zomercarnaval in Rotterdam. Een dag per jaar kun je zoiets moois ervaren.''
Obstakel
"Ik heb altijd een beetje last van faalangst gehad. Dat ik niet op de juiste manier aan de verwachtingen voldoe. Bijvoorbeeld bij presentaties voor een publiek van mensen die niet graag dingen aannemen van anderen. Of bij het schrijven van mijn afstudeerscriptie over de representatie van identiteit in Curaçaose musea. Mensen zaten er op te wachten, want het was nooit eerder onderzocht en ze konden mijn bevindingen en aanbevelingen gebruiken om verder te komen. Heel vaak dacht ik dat ik het niet zou halen en dat ik het niet kon. Maar met steun van mensen om me heen, doe ik het dan toch en gaat het goed.
Er zullen altijd mensen met kritiek zijn want erfgoed is een maatschappelijke kwestie, maar tegelijkertijd ook heel persoonlijk. Als daaraan wordt gesleuteld omdat een bepaald beeld of verhaal niet klopt, dan kan dat voor moeilijkheden zorgen. Het heeft dus tijd nodig. Tijd, veel onderwijs en heel veel gesprekken met voorbeelden waarom dat beeld niet klopt. Als je mensen op de juiste manier benaderd, dan staat ze wel open voor een dialoog.''
Dankbaar
"Ik ben veel mensen dankbaar, onder wie natuurlijk mijn moeder. Maar vooral ook mijn geliefde. Ze is de liefde van mijn leven. Op het moment dat ik dit had geaccepteerd kon ik ook helemaal voor haar gaan. Ik ben normaal gesproken erg gesteld op mijn privé leven, maar het overlijden van Marieta Emers heeft mij op andere gedachten gebracht. Ze heeft zich altijd ingezet voor het bespreekbaar maken van seksualiteit in de Caribische Gemeenschap en het voelde verkeerd om dit weer voor mezelf te houden. Dit is voor mij geen moment van 'uit de kast komen' Er zijn vrienden en enkele familieleden die het weten. Ik hoef niet in een hokje geplaatst te worden, of benoemd te worden als biseksueel. Ik ben een mens en ik ben verliefd geworden op een vrouw. Mijn leven loopt goed door de liefde die we al zeven jaar voor elkaar voelen. Ze zorgt voor me, steunt me en geeft me advies. Sinds we samenwonen is zij degene die mij op mijn pad houdt.
Helpen
"Sinds ik adviseur ben voor het Mondriaanfonds krijg ik vaak vragen over het aanvragen van fondsen. Bij tentoonstellingen vormt gevoel vaak de basis en mensen willen weten hoe ze die gevoelens het beste kunnen verwoorden. Het belangrijkste is om je plan zoveel mogelijk uit te werken en je af te vragen wat je doel is. Voor een tentoonstelling over verschillende culturen is bijvoorbeeld de keuze voor een goede curator erg belangrijk.
Ook buiten mijn werk word ik soms benaderd voor advies of motivatie. Mensen hebben soms de juiste woorden nodig om verder te kunnen.''
Advies
"Ik denk dat je met positiviteit meer bereikt dan met negativiteit. Ik snap best dat veel mensen door gebeurtenissen uit het verleden boos of ontevreden zijn , maar met liefde en door voortdurend te focussen op wat er wel goed gaat bereik je veel meer. Mijn advies aan anderen is om volledig te vertrouwen op wat ze kunnen en willen bereiken. Soms voelt het alsof we niet geschikt zijn voor iets waardoor we gaan twijfelen of we over de juiste kwaliteiten beschikken. Maar zodra we onze gedachten en dromen met de juiste energieën voeden, dan zal het je verbazen waar het universum tot in staat is. Vertrouw op jezelf, geloof, just do it and go for it!
Stichting Ocan ondersteunt Caribische Nederlanders bij het bereiken van hun individuele en gedeelde ambities en doelstellingen. ocan.nl. Volg ons ook op Facebook en Twitter.