Aardappel is een winstgevend gewas voor tropische landen. Het gewas brengt meer op en voedt beter dan witte rijst. Toch is de productie veelal nog erg laag. Telers, overheden en plantenveredelingsbedrijven weten onvoldoende af van de complexe teelt. Wageningen UR brengt daar verandering in.

Aardappels doen het geweldig in de tropen. Juist daar. Ze komen tenslotte oorspronkelijk uit de hooglanden van Peru. In veel tropische landen zijn er van die koelere streken, waar men tot drie gewassen per jaar kan telen.

Gezonder dan rijst

Voor de boeren én de bevolking biedt de teelt van aardappel veel voordelen. Aardappel is gezonder dan rijst omdat hij naast zetmeel ook eiwitten, vezels en vitamine C bevat. Op dit moment wordt aardappel in tropische gebieden hoofdzakelijk gegeten door de telers en hun gezinnen. Slechts een klein deel wordt verhandeld en bereikt zo de bevolking in steden. Dat is jammer, want er is veel vraag naar aardappel. Een groeiende en steeds welvarender middenklasse eet graag chips en friet. Ook de hotels moeten in die wens voorzien. Als gevolg daarvan moeten aardappels nu tegen hoge kosten worden ingevoerd. Telers kunnen daarom ook hoge prijzen krijgen voor aardappels die speciaal geschikt zijn voor de verwerking tot chips en friet.

Complexe teelt

De teelt van aardappel vergt veel kennis en is complexer dan op het eerste gezicht lijkt. Een goede productie vraagt namelijk om:

• een uitgekiend aanbod van rassen om aardappelziekten onder controle te houden. Dit betekent dat resistente rassen beschikbaar moeten zijn zodat de telers die strategisch kunnen inzetten
• een overheidsbeleid dat de teeltvoorwaarden reguleert, denk aan een verplichte braakperiode of het verbod op rassen die niet resistent zijn tegen aaltjes in een regio waar de druk van die aaltjes hoog is
• een goede taakverdeling tussen overheid en bedrijfsleven
• telers die precies weten hoe ze aardappels ziektevrij kunnen telen
• een teelt die is afgestemd op de behoeften van de markt
• de beschikbaarheid van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen.

In veel tropische landen is deze basis voor een goede en gezonde productie afwezig. Gevolg is dat de productie ver achterblijft. Hele regio's kunnen door gebrek aan kennis zelfs ongeschikt worden voor de teelt van aardappel.

Onderzoekers brengen kennis over aardappelteelt

De onderzoekers van Wageningen UR adviseren overheden welk beleid ze moeten hanteren en hoe ze dat kunnen handhaven; ze helpen pootgoedbedrijven om zich zo te organiseren dat ze in staat zijn de pootaardappelen goed te verspreiden onder de telers. Ze adviseren de telers over hoe ze hun teelt zo kunnen inrichten dat ziekten weinig kans krijgen en er een hoge opbrengst mogelijk is. Daarbij werken de onderzoekers nauw samen met Nederlandse bedrijven die topkwaliteit pootgoed produceren.

Op dit moment lopen er aardappelprojecten in Argentinië, Chili, China, Ethiopië, India, Indonesië, Rusland, Rwanda, en Zuid Afrika. Er zijn nog meer landen met goede mogelijkheden voor de aardappelteelt, zodat een groeiende stadbevolking kan profiteren van aardappels uit eigen land.

Bron: University Wageningen

... aardappel Arizona is daarvoor ontwikkeld (artikel volkskrant van Robert van der Noorda)