KRALENDIJK - Bursalen van Bonaire, Saba en Sint Eustatius (BES) worden enorm benadeeld in hun pensioenopbouw, zowel in Nederland als op het geboorte-eiland. Hoewel de drie eilanden openbare lichamen zijn van Nederland, bouwen de bursalen geen ouderdomspensioen op tijdens hun studie in Nederland.
Daarbovenop wordt voor elk jaar dat de studenten zijn uitgeschreven, twee procent van hun pensioenuitkering (Algemeen Ouderdomsverzekering) ingekort. De bursalen bouwen een pensioengat op tijdens hun studie. “Het is gewoonweg discriminatie”, zegt Celia Fernandes Pedra van de Consumentebond Bonaire Unkobon.
De bond krijgt regelmatig vragen van ex-studenten over de opbouw van de rechten op de Algemene Ouderdomswet (AOW) in Nederland. Unkobon deed navraag bij de unit Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN). De bond werd doorverwezen naar de Sociale Verzekeringsbank (SVB) in Nederland.
Beperking
Volgens Ton Janssen van de SVB is er beperking in de Nederlandse wet, waardoor studenten die uitsluitend voor hun studie in Nederland wonen en jonger zijn dan dertig jaar, niet verzekerd zijn voor de AOW. Janssen: “Als een student van een van de BES-eilanden zich hier vestigt, moeten wij bekijken of deze alleen om te studeren in Nederland woont. Als hij alleen studeert en daarbij verder niet werkt, dan is hij in principe niet verzekerd voor de AOW en bouwt dus ook geen AOW-rechten op.”
Sinds de staatkundige hervormingen op 10 oktober 2010 zijn de sociale zekerheid en de rechtsbescherming op lokaal niveau geregeld, aldus Fernandes Pedra. “Dus de Nederlandse overheid kort de AOV-uitkering van de student in met 2 procent per jaar en dezelfde Nederlandse overheid geeft hem daarbovenop ook geen AOW-opbouw. Daarom juist is het discriminatie van de BES-studenten. Het is schandalig.”
Terugkeer
Eind juli gingen in totaal 62 bursalen naar Nederland om te studeren. De stichting Ban Boneiru Bèk (BBB) pleit voor terugkeer van Caribische Nederlanders, ook van de studenten, zodat zij actief deelnemen aan de lokale arbeidsmarkt. Fernandes Pedra is tevens voorzitter van BBB. “We willen de studenten graag terughebben. Maar nu moeten zij zich zorgen gaan maken over hun pensioen. Na de studie hebben ze een studieschuld en ook nog een pensioengat.”
Hans Evers is directeur van zowel Unkobon als BBB. Hij is niet te spreken over de gang van zaken rondom de pensioenopbouw van de studenten. “In feite worden de studenten door dit probleem geforceerd om te werken, dan zijn ze geregistreerd in het systeem en komen in aanmerking voor de AOW. De groep die net is vertrokken kan zich maar beter meteen aanmelden als werkzoekende en al is het maar een klein baantje aannemen. Hierdoor moeten zij misschien wel afwijken van hun oorspronkelijk plan om slechts te studeren in Nederland.”
Evers vraagt zich af of de bursalen op de hoogte zijn van dit probleem rondom het opbouwen van hun pensioen. “We hebben sterke vermoedens dat zij dit niet weten. We betwijfelen of de Afdeling Studiefinanciering van de RCN en de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) dit doorgeven aan de studenten. Wij hebben het althans nergens zien staan.”