Het CBS heeft een nieuwe bevolkingsprognose gemaakt voor de gemeenten van Caribisch Nederland. In deze notitie worden de belangrijkste resultaten en verschillen ten opzichte van de vorige prognose, uit 2020, uiteengezet.
In deze update van de bevolkingsprognose zijn recente gegevens verwerkt. Deze extra informatie is vooral van invloed op de verwachtingen voor de immigratie en emigratie. Er zijn nieuwe schattingen gemaakt van het terugkeergedrag van migranten. In de vorige prognose waren deze nog gebaseerd op data over migratie tot en met 2017, nu tot en met 2020. Ook de leeftijdspatronen van immigranten en emigranten zijn herschat op grond van de nieuwe data.
De nieuwe prognose voorziet een minder sterke vergrijzing van de eilanden dan de eerdere prognose. Volgens de nieuwe prognose zal een groter deel van de immigranten uit Europees Nederland weer vertrekken, waardoor het aandeel ouderen op de eilanden minder sterk zal stijgen. Het inwonertal loopt naar verwachting op van 27 duizend nu naar 31 duizend in 2030. De prognose van vorig jaar verwachtte krap 32 duizend inwoners in 2030.
Veronderstellingen migratie, corona
Bij migratie speelt vanaf maart 2020 de coronapandemie een rol. Zowel de emigratie van personen geboren in Caribisch Nederland als de immigratie van personen die erbuiten geboren zijn lijkt erdoor te zijn beperkt. Netto ligt het migratiesaldo (immigratie vermindert met emigratie) voor 2021 naar verwachting ongeveer 200 lager dan zonder de pandemie het geval was geweest.
Verwacht wordt dat deze verlaging tijdelijk is. Er is aangenomen dat de beperkende invloed van de pandemie op de emigratie van personen geboren in Caribisch Nederland in 2023 tot ongeveer een derde zal zijn gereduceerd en in 2024 helemaal zal zijn verdwenen. Dit wordt ook aangenomen voor de immigratie vanuit Europees Nederland. Er is verondersteld dat de immigratie vanuit andere landen buiten de voormalige Nederlandse Antillen nog wat langer verlaagd zal blijven. De economische gevolgen van de pandemie op bijvoorbeeld het toerisme kunnen langer doorwerken, wat de vraag naar buitenlandse arbeidskrachten kan beperken. Aangenomen is dat bij deze groep de beperking van de immigratie halveert tot 2023 en in 2025 helemaal is verdwenen. De immigratie uit Aruba, Curaçao en Sint Maarten lijkt in 2021 al niet meer door de pandemie te worden beperkt.
Veronderstellingen migratie, langere termijn
Volgens de nieuwe schattingen zal een groter deel van de in Europees Nederland geboren immigranten uiteindelijk weer vertrekken: 91 procent, vergeleken met 75 procent in de prognoses van 2019 en 2020. Immigranten die al een aantal jaren in Caribisch Nederland zijn, blijken vaker dan volgens de eerdere schattingen alsnog te emigreren. Ook van de immigranten uit Aruba, Curaçao en Sint Maarten ligt het bijgestelde vertrekpercentage hoger (66 procent vertrek in plaats van 50 procent). Van de immigranten uit andere landen is de verwachting van het deel dat weer vertrekt juist iets verlaagd (76 procent in plaats van 80 procent). De verwachting van het aandeel in Caribisch Nederland geboren emigranten dat uiteindelijk weer terugkeert is ook verlaagd: van 57 procent naar 54 procent.
De leeftijdspatronen van immigranten en emigranten zijn de laatste jaren veranderd en zijn daarom voor deze update opnieuw geschat. In de prognoses van 2019 en 2020 waren de cijfers over 2011-2017 leidend bij het schatten van deze patronen, dat is nu geactualiseerd naar 2015-2019. De belangrijkste aanpassing was bij de leeftijdspatronen voor emigratie. Volgens de nieuwe schatting is een kleiner deel van de emigranten twintiger en een groter deel van middelbare of oudere leeftijd.
Net als in de prognoses uit 2019 en 2020 wordt vanaf 2050 uitgegaan van een migratiesaldo van nul, dus jaarlijks evenveel immigranten als emigranten. Tussen 2030 en 2050 is aangenomen dat het saldo geleidelijk tot nul afneemt.
Veronderstellingen sterfte
Sinds het begin van de pandemie zijn er 17 sterfgevallen door Corona geregistreerd in Caribisch Nederland (stand per 26-7-2021). De prognose van 2020 ging uit van slechts enkele sterfgevallen extra door corona per jaar, vanwege de jonge bevolking van de eilanden en omdat tot en met mei 2020 nog geen extra sterfte zichtbaar was. In 2020 lag het totale aantal sterfgevallen in Caribisch Nederland 19 hoger dan verwacht. Ook voor 2021 wordt verwacht dat de sterfte nog iets verhoogd is door corona. Voor de jaren daarna wordt, net als bij de vorige prognose, verondersteld dat de sterfterisico’s voor inwoners van Caribisch Nederland in hetzelfde tempo dalen als voor inwoners van Europees Nederland. Voor Sint Eustatius worden op de langere termijn minder sterfgevallen verwacht dan in de prognose uit 2020. Dit is een gevolg van de aangepaste migratieveronderstellingen, waardoor een kleinere stijging van het aantal ouderen op het eiland wordt voorzien.
Veronderstellingen geboorte
Het aantal geboorten in Caribisch Nederland lag in 2020 33 hoger dan voorzien in de prognose. Ook de verwachtingen voor het uiteindelijk kindertal per vrouw in Caribisch Nederland zijn daardoor iets naar boven bijgesteld. Voor Bonaire en Sint Eustatius worden voor de langere termijn een groter aantal inwoners van rond de 30 jaar oud voorzien dan in de vorige prognose, met als gevolg ook een groter aantal geboorten. Dit komt doordat de leeftijdspatronen van migranten de laatste jaren zijn veranderd, wat in de nieuwe prognose is meegenomen.
Prognose Inwonertal
Het aantal inwoners van Caribisch Nederland steeg in de periode van 1 januari 2011 tot 1 januari 2021 van 21 duizend naar 27 duizend. Dat komt neer op een groei van zo’n tweeëneenhalve procent per jaar. In 2030 voorziet de prognose een inwonertal van 31 duizend personen, een bevolkingsgroei van 1,6 procent per jaar. In de prognose komt rond 2050 de groei tot stilstand. Caribisch Nederland zal tegen die tijd naar verwachting bijna 34 duizend inwoners tellen.
Van de drie eilanden is sinds 2011 het inwonertal van Bonaire het sterkst gegroeid. Ook de prognose voorziet voor Bonaire de sterkste groei: van 22 duizend begin 2021 naar 27 duizend in 2030 en 28 duizend in 2050. Sint Eustatius groeit naar verwachting van 3,1 duizend inwoners begin 2021 naar 3,7 duizend in 2050. Voor Saba wordt een groei verwacht van 1,9 duizend naar 2,3 duizend inwoners.
De vorige prognose voorzag in 2050 voor Bonaire een inwonertal dat ongeveer 700 hoger lag dan volgens de nieuwe prognose. Voor Sint Eustatius lag het inwonertal in de vorige prognose ongeveer 200 inwoners hoger, voor Saba 100 hoger.
Het aandeel inwoners van Caribisch Nederland dat daar geboren is, of op één van de eilanden Aruba, Curaçao of Sint Maarten, blijft naar verwachting tot 2030 ongeveer op het huidige niveau van 56 procent. Ongeveer 14 procent van de inwoners is in Europees Nederland geboren en 30 procent elders. Ook dat blijft naar verwachting tot 2030 het geval. In de jaren daarna neemt het aandeel inwoners dat in de voormalige Nederlandse Antillen of Europees Nederland geboren volgens de prognose iets af en stijgt het aandeel dat elders geboren is met 3 procentpunt. In de prognose uit 2020 lag het aandeel Europese Nederlanders in 2030 ongeveer 2 procentpunt hoger en het aandeel ‘elders’ geboren inwoners 2 procentpunt lager dan in de nieuwe prognose.
Caribisch Nederland vergrijst. Begin 2021 was 13 procent van de bevolking van Caribisch Nederland 65 jaar of ouder. Het aandeel van deze groep gaat volgens de prognose stijgen. Voor 2030 wordt voorzien dat 19 procent van de bevolking uit 65-plusses bestaat, voor 2050 28 procent. Omdat volgens de nieuwe prognose een groter deel van de immigranten uit Europees Nederland weer zal vertrekken, stijgt het aandeel ouderen in de nieuwe prognose minder sterk dan in de vorige. De prognose uit 2020 voorzag dat 20 procent van de bevolking in 2030 uit 65-plussers zou bestaan en 30 procent in 2050.
Bronnen
Lees meer over