Dia promé di yanüari awor algun kos lo kambia pa penshonadonan. E kambio prinsipal ta ku e suma di e pagonan lo subi. Asina tambe e penshon di behes ta subi ku un total di 17% den 2011. Huntu ku e suma di penshun AOV, e edat pa kuminsá kobra AOV tambe ta bai subi den tres etapa te ku 65 aña.
Un terser kambio ta ku for di 1 di yanüari no ta Banko di Seguro Sosial lo paga penshun di behes i pagonan adishonal, sino Rijksdienst Caribisch Nederland ta bai asumí e tareanan aki di Banko di Seguro Sosial di Antia Hulandes (SVB). Un otro kambio ta ku pago ta bai ta na dòler.
Minister di Asuntunan Sosial a disidí pa oumentá e suma di pagonan entrante dia 1 di yanüari. A keda palabrá ku kada aña e minister i mandatarionan lo wak si tin espasio pa mas oumento.
E penshon di behes regular aktual ta Naf 800 pa luna. For di yanüari 2011 e lo oumentá te na Naf 937 (524 dòler), un subida di 17%. E oumento ta enserá tambe e korekshon di inflashon (kompensashon pa subida di preisnan) ku lo apliká anualmente riba pagonan. E suma adishonal pa partner i tambe e pago general di viuda i huérfano lo subi.
Bónus di Pasku
E bónus di Pasku lo keda eksistí i lo ta igual na e suma di penshun di behes ku un penshonado ta risibí pa luna. E habitantenan di Saba i Sint Eustatius por konta ku un suplemento adishonal pa kompensashon di preis serka tur pagonan individual.
Estudionan di Ofisina Sentral di Statistik (CBS) a mustra ku preisnan na Saba ta 8% mas haltu ku Boneiru i na Sint-Eustatius 2% mas haltu, pa esei e penshonadonan na Saba y Sint-Eustatius ta risibí un suplemento adishonal basá riba e diferensia di preis aki.
Huntu ku e suma di penshun AOV, e edat pa haña derechi pa kobra AOV tambe ta bai kambia.
E fondonan pa paga AOV ta bini di hende ku ta traha. Awendia nos ta biba mas largu. Ma e problema ta ku, debí na esei, na un dado momento AOV lo bira impagabel. Esaki ta e motibu ku e edat di AOV ta subi den etapa te ku 65 aña: edat di 60 aña te ku aña 2014, edat di 61 den aña 2015, i na aña 2021 e edat di penshun ta bira 65. Pa hende ku a nase promé ku 1953, nada no ta kambia. Pa 2021, edat di AOV lo kaba di subi te 65 aña pa tur hende.
Entrante kambio di aña, petishon pa penshun di behes i pagonan èkstra mester wòrdu hasi na ofisina di Asuntunan Sosial di Rijksdienst Caribisch Nederland.
Por haña e sumanan eksakto di pagonan den 2011 riba e wèpsait di RCN: www.rijksdienstcn.com
AOV met 17% omhoog
Vanaf 1 januari aanstaande veranderen er een aantal zaken voor gepensioneerden. De belangrijkste verandering is dat de bedragen van de verschillende uitkeringen omhoog gaan. Zo gaat het ouderdomspensioen (AOV) in 2011 in totaal met 17% omhoog. Behalve de AOV-uitkering, gaat ook de pensioengerechtigde leeftijd in stappen omhoog tot 65 jaar. Een derde verandering is dat vanaf 1 januari niet langer de Sociale Verzekeringsbank Nederlandse Antillen het pensioen of toeslagen uitkeert, maar dat de Rijksdienst Caribisch Nederland-unit Sociale Zaken die taken overneemt. De uitbetaling zal in dollars zijn.
De minister van Sociale Zaken heeft besloten de uitkeringen in Caribisch Nederland op 1 januari te verhogen. Afgesproken is dat ieder jaar door de Minister en de Eilandbestuurders bekeken wordt of er ruimte is voor een verdere verhoging. Het huidige reguliere AOV-pensioen bedraagt 800 Naf per maand. Vanaf januari 2011 zal dat opgehoogd worden naar 937 Naf (524 dollar), een stijging van 17%. In die stijging zit ook de inflatiecorrectie (compensatie voor prijsstijgingen) die jaarlijks zal worden toegepast op de uitkeringen. Ook de partnertoeslag en Algemene Weduwen- en Wezenuitkering gaan omhoog.
Kerstbonus
De kerstuitkering blijft bestaan en is gelijk aan datgene wat een 60-plusser maandelijks aan AOV ontvangt. De inwoners van Saba en Sint-Eustatius kunnen daarnaast bij alle individuele uitkeringen rekenen op een prijscompensatietoeslag. Omdat uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek is gebleken dat de prijzen op Saba 8% hoger liggen dan op Bonaire en op Sint-Eustatius 2% krijgen de gepensioneerden op Saba en Sint-Eustatius een toeslag gebaseerd op dit prijsverschil.
Naast de hoogte van de AOV-uitkering zal ook de pensioensgerechtigde leeftijd veranderen. De AOV wordt opgebracht door mensen die werken. We leven met z’n allen langer. Het nadeel is dat de AOV op termijn niet betaalbaar is. Dat is de reden dat de AOV-leeftijd in stapjes omhoog gaat naar 65 jaar: van 60 jaar tot 2014, naar 61 in 2015 tot 65 jaar in 2021. Voor mensen die geboren zijn vóór 1953 verandert er niets. In 2021 is de AOV-leeftijd voor iedereen 65 jaar.
Vanaf de jaarwisseling dient het AOV-pensioen of een toeslag aangevraagd te worden bij het RCN-unit Sociale Zaken op Bonaire, Sint-Eustatius of Saba te worden. De precieze bedragen van de uitkeringen in 2011 zijn te vinden op de website van RCN: www.rijksdienstcn.com.