In de zondagse estafette-rubriek ‘Bericht uit…’ belichten columnisten uit de Caribische delen van het Koninkrijk bij toerbeurt de kanten van hun eiland waarvan zij vinden dat die de aandacht van alle koninkrijksburgers verdienen. Vandaag komt het bericht uit Aruba.

Kracht van de vrouw

Door Larissa de Cuba

Vrijdag was het de internationale dag van de vrouw. Ook hier op Aruba is er aandacht aan besteed, zowel vanuit de overheid als de privésector, met daarnaast de bekende commerciële beweging.

De gedachte om extra aandacht te geven aan de vrouw, haar rol binnen de maatschappij en de (positieve) veranderingen gedurende de jaren is te waarderen, maar moet die aandacht er niet vaker zijn? We zijn geneigd om eenmalig veel aandacht aan iets te besteden en het daarna te laten verwateren, tot het volgende te vieren moment. Dit zet je toch even aan het nadenken.

De rol van de vrouw is dagelijks zichtbaar en zeker niet te onderschatten. Vrouwen zijn krachtig, vrouwen zijn sterk, vrouwen zijn weerbaar, vrouwen zijn zorgzaam en nog zo veel meer. Zij zijn dagelijks druk bezig met het combineren van gezinsverplichtingen met hun eigen carrière. Maar waaruit bestaat die kracht en hoe komt die tot uiting?

Ik zou zeggen dat de kracht van de vrouw vanuit de oorsprong wordt aangedreven door een oerinstinct. In de loop der jaren zie je daarnaast een evolutie waarbij vrouwen meer voor zichzelf opkwamen en meer rechten hebben verworven. Deze zelfstandigheid werkt onder andere door op de arbeidsmarkt, waar vrouwen ook in topposities aanwezig zijn. De bijdrage van de vrouw op professioneel gebied heeft zeker zijn waarde en zou niet meer weg te denken moeten zijn.

Zo heeft bijvoorbeeld de rol van de vrouw bij het nemen van besluiten zijn impact. Door de kracht van de vrouw samen te voegen met die van de man zie je dat besluiten vaak zorgvuldiger worden afgewogen. Zij hebben elk hun sterke punten en eigen manier van denken en reageren. Vrouwen zorgen vaak voor de balans, zijn minder impulsief en zullen ook rekening houden met meer ‘zachte’ belangen. Hier zie je het zorginstinct terugkomen. Deze evolutie is belangrijk en zal de wereld alleen maar ten goede komen.

Gelukkig kan ik zeggen dat er ook op Aruba veel vrouwen in topposities aanwezig zijn, wij zijn gezegend dat de mogelijkheden openstaan. Wij kunnen opstaan voor onszelf en laten ons niet onder druk zetten. De geschiedenis laat zien wat er met daadkracht bereikt is en wij moeten streven naar een toekomst met meer weerbare vrouwen om zo de balans te houden.  

Een woord van waardering is zeker op zijn plaats. Neem ook een moment om te kijken binnen je eigen kring. Je zult verbaasd zijn hoeveel inspirerende vrouwen er zich dagelijks rond ons heen bevinden en de impact die ze hebben. Je kunt denken aan oma’s, moeders, kinderen, zussen, tantes, nichten, vriendinnen, collega’s en nog vele meer. Leer van ieder het beste en blijf zelf ook inspireren. Denk aan de nieuwe generatie en wat ervoor nodig is om te waarborgen dat behaalde successen ook in de toekomst hun rol blijven spelen. En doe dit niet eenmaal per jaar, maar zo vaak mogelijk, desnoods iedere dag. Door er beweging in te houden, waarborgen wij samen de dag van morgen.

Het bericht COLUMN – Bericht uit Aruba verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Een ondergrondse kelder, waar geen streepje daglicht of frisse lucht binnendringt. Het enige dat er nog aan ontbrak waren middeleeuwse martelwerktuigen. In deze ietwat onheilspellende entourage werden de leden van de Eilandsraad van Bonaire eerder deze week door staatssecretaris Van Huffelen aan een verbale variant van waterboarding onderworpen, een beproefde methode om verdachten aan het praten te krijgen. Het duurde niet lang voordat de eersten doorsloegen en bekenden hun partij ten koste van de bevolking te hebben bevoordeeld door de fractievergoeding in het geniep te verdriedubbelen.

De inhaligste van het spul sprak achteraf stoer van een “onderonsje” waarvoor de aanleiding een “misverstand” was, veroorzaakt doordat DossierKoninkrijksrelaties had verraden dat de dames en heren volksvertegenwoordigers (!) hun fractiepotje in één klap met 5,5 ton hadden verhoogd naar 795.000 dollar. Een bedrag waarvan je op Bonaire al gauw 80 van onderstand afhankelijke gezinnen uit de armoede kan halen, gratis openbaar vervoer introduceren of de kwaliteit van de kinderopvang een impuls geven. De staatssecretaris maakte er geen geheim van not amused te zijn.

De Bonairiaanse delegatie stapte dan ook op het vliegtuig in de gerechtvaardigde vrees dat haar een oorwassing te wachten stond. Maar de hele eerste dag van de werkconferentie over de herziening van de WolBES maakte Van Huffelen er geen woord aan vuil, dus groeide de stille hoop dat haar boze bui was overgewaaid… Des te ijziger voelde de douche toen aan het begin van de tweede dag de geachte afgevaardigden uit Bonaire ten overstaan van hun collegae uit Statia en Saba door de gastvrouw werden uitgenodigd voor een tête à tête. Niet één, maar zelfs twee trappen omlaag naar Van Huffelens onderwereld.

Het was niet het enige dat de Bonairianen te incasseren kregen. En dan bedoelt Kadushi niet dat zij (bij wijze van hint of anders – het ministerie betaalde – uit Hollandse zuinigheid) voor de nacht werden ondergebracht in een hotel zonder sterallures dat zelfs met een kamerprijs van 39,90 euro nooit volgeboekt zal raken. Dat is wat je noemt nog eens afdalen als je je bedenkt dat het gezelschap de rest van het ‘werkbezoek’ in het Hilton Den Haag verpoost, maar dan voor rekening van de belastingbetalers op Bonaire.

Nee, de échte teleurstelling zit hem natuurlijk in het karige dat van de door de Eilandsraden van Bonaire, Sint Eustatius en Saba van huis meegenomen wensenlijstjes is binnengehengeld. Vergelijk het persbericht maar eens met het wetsontwerp die beide woensdag op deze site zijn gepubliceerd. Vrijwel alles dat dampend wordt opgediend als een voor de poorten van de hel weggesleepte superdeal, was vorig jaar al voor 95% door Den Haag toegezegd. Het ‘Akkoord van De Bilt’ is niets anders dan een opgewarmd prakkie. Dat de belangrijkste eis – dat de bijbaan die het eilandsraadslidmaatschap is voortaan voltijd wordt beloond – de eindstreep niet heeft gehaald, had een kleuter kunnen voorzien.

Wellicht dat het allemaal anders had kunnen aflopen als de onbetwiste opperbaas van Bonaire niet een groot deel van de conferentie spoorloos verdwenen was, zijn volgelingen in totale ontreddering achterlatend. Het valt voor de grote rode leider natuurlijk niet mee om in zijn uppie de zware last van de verantwoordelijkheid voor de toekomst van een heel eiland te torsen en dan ook nog eens de degens te moeten kruisen met een staatssecretaris die voor de duvel niet bang is en je elk moment naar een geluiddichte horrorkelder kan slepen.

Gelukkig hebben de Bonairianen nog een week de tijd om – tussen sightseeing, shoppen en familiebezoek door – te verzinnen hoe zij bij terugkeer het broodmagere onderhandelingsresultaat aan het thuisfront kunnen verkopen als een eclatant succes. Geen strik zo groot of kleurrijk die de realiteit kan verhullen dat de eilanden kunnen wikken wat ze willen, maar dat uiteindelijk altijd het moederland beschikt. Dat heeft ook de Eilandsraad van Statia ervaren. Die werd midden in de conferentie overvallen door het nieuws dat niet hun voorkeurskandidaat, maar zittend regeringscommissaris Alida Francis gezaghebber wordt.

Zonder ook maar iets ten nadele van Francis te zeggen (ze heeft zich de afgelopen jaren onder moeilijke omstandigheden bewonderenswaardig goed staande weten te houden) is het wel de vraag of de keuze handig is. Ze is immers een paar keer stevig in botsing gekomen met de Eilandsraad. Op enig moment moesten er zelfs twee oud-premiers (Maria Liberia-Peters en Suzy Camelia-Römer) worden ingevlogen om een broze wapenstilstand af te dwingen, in de gedachte dat er een gezaghebber zou komen als levend bewijs van a brand new start na de ingreep.

Terug naar de fractievergoeding. De ophef daarover was natuurlijk helemaal niet nodig geweest als politieke partijen hun kandidaten iets zorgvuldiger zouden selecteren door, het is maar een ideetje van een simpele columnist, ze te beoordelen op geschiktheid en motieven. Gebrek aan talent maskeer je immers niet door de snoeptrommel voor family & friends te verdriedubbelen. Het is nu afwachten of de Bonairianen de kans benutten die hen is geboden de greep in de overheidskas vrijwillig terug te draaien.

“Wij willen best vertrouwen geven, maar dat moet je wel verdienen”, gaf de staatssecretaris nog ter overdenking mee.

Kadushi is het buitenbeentje van DossierKoninkrijksrelaties.nl: een stekelige rubriek die soms wel eens ‘au’ kan doen.

Het bericht COLUMN – Alexandra’s onderwereld verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Den Haag – Staatssecretaris Van Huffelen (Koninkrijksrelaties) heeft waarnemend Rijksvertegenwoordiger Jan Helmond gevraagd bij de Rijksrecherche melding te doen vanwege “mogelijk lekken van vertrouwelijke informatie”, bevestigt haar woordvoerder.

Aanleiding is het bericht dat dinsdag onder meer op deze site werd gepubliceerd dat de ministerraad vandaag huidig regeringscommissaris Alida Francis zou benoemen tot gezaghebber van Sint Eustatius. Allen die bij een dergelijk benoemingsproces betrokken zijn, hebben een wettelijk vastgelegde geheimhoudingsplicht. Dat geldt – op basis van de WolBES – ook voor de leden van de vertrouwenscommissie van de Eilandsraden in Caribisch Nederland.

Het schenden van de vertrouwelijkheid wordt beschouwd als een misdrijf, vermeldt het Wetboek van Strafrecht BES. Artikel 285 zegt over de strafmaat: “Hij die opzettelijk eenig geheim, hetwelk hij, uit hoofde van zijn hetzij tegenwoordig hetzij vroeger ambt of beroep, verplicht is te bewaren, bekend maakt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de tweede categorie.”

Dat is aanzienlijk milder dan in Europees Nederland, waar het lekken van de naam van kandidaat-burgemeesters geregeld voorkomt. Onderzoeken van de Rijksrecherche leiden zelden naar een verdachte en als dat wel gebeurt, beperken rechters zich meestal tot het opleggen van een taakstraf.

Het bericht Lekken naam gezaghebber Statia gemeld bij Rijksrecherche verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Den Haag – De ministerraad heeft vandaag op voorstel van staatssecretaris Van Huffelen ingestemd met de benoeming per 1 september van huidig regeringscommissaris Alida Francis tot gezaghebber van Sint Eustatius.

Dat haar benoeming aanstaande was, meldde DossierKoninkrijksrelaties dinsdag. Dat nieuws viel de Statiaanse delegatie (die op dat moment deelnam aan de werkconferentie over de WolBES) rauw op het dak. De gedeputeerden en eilandsraadsleden verzochten onmiddellijk de vergadering te schorsen, waarna zij zich terugtrokken voor onderling beraad.

Boosheid en teleurstelling streden om voorrang omdat de vertrouwenscommissie een sterke voorkeur had uitgesproken voor een andere kandidaat. Wettelijk heeft de staatssecretaris, overigens anders dan bij gemeenten, het recht de voorkeur van de Eilandsraad naast zich neer te leggen. De delegatie is vandaag – na afloop van de ministerraad door Van Huffelen officieel geïnformeerd over haar besluit.

De keuze voor Francis is niet zonder risico. De relatie met de Eilandsraad heeft, na bemiddeling door de oud-premiers Maria Liberia-Peters en Suzy Camelia Römer, nog het meeste weg van een gewapende vrede.

De benoeming gaat in op de datum waarop het Koninklijk Besluit fase 3.0 van de Wet herstel voorzieningen Sint Eustatius in werking treedt. Op deze dag wordt tegelijkertijd de bestuurlijke ingreep op Sint Eustatius beëindigd. De benoeming van de gezaghebber markeert de definitieve terugkeer naar de democratie op het eiland, sinds de ingreep in 2018. Dit betekent dat Sint Eustatius vanaf dat moment zelf verantwoordelijk wordt voor het uitvoeren van haar bestuurlijke taken. De (waarnemend) Rijksvertegenwoordiger zal daarnaast nog een aantal aanvullende bevoegdheden hebben tot aan het vervallen van de Wet per 1 september 2024.

Alida Francis is geboren op Sint Eustatius (1965). Zij haalde haar havodiploma aan het Colegio Arubano en studeerde journalistiek aan de Hogeschool Utrecht. Haar loopbaan begon in 1989 als omroepjournalist in Sint Maarten. Een jaar later stapte zij over naar de overheid, waar zij op het kabinet van de gezaghebber van Sint Maarten aan de slag ging als specialist protocol en public relations. Tussen 1992 en 2010 was zij directeur van de Sint Eustatius Tourism Development Foundation. Daarna trad ze in dienst van de Rijksdienst Caribisch Nederland als waarnemend hoofd communicatie. Op 15 februari 2020 werd Francis op Statia waarnemend regeringscommissaris op Sint Eustatius. Op 22 juni 2021 volgde ze regeringscommissaris Marnix van Rij op.

Het bericht Ministerraad bevestigt: Alida Francis gezaghebber Sint Eustatius verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Den Haag – De gevolgen van de onlangs op Bonaire aangespoelde olie voor mens, dier en natuur zijn zeer waarschijnlijk minimaal, schrijft minister van I&W Harbers vandaag aan de Tweede Kamer.

Op verzoek van de Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties geeft de bewindsman een uitgebreid overzicht van de gebeurtenissen en het verdere vervolg. Hij komt tot de conclusie dat de crisisorganisatie goed heeft gefunctioneerd.

Er wordt bezien of er mogelijkheden zijn om de schade te kunnen verhalen. Via het ministerie van Buitenlandse Zaken is er contact met Trinidad & Tobago om gezamenlijk op te trekken bij het achterhalen van de eigenaar/reder van het schip dat de olie heeft gelekt en het indienen van een schadeclaim.

Kamerbrief minister Harbers

Aanleiding

Op 7 februari is dichtbij het eiland Trinidad & Tobago een gesleept schip (Gulfstream, gesleept door sleepboot “Solo Creed”) met een lading bunkerolie omgeslagen waarbij een olieverontreiniging is ontstaan. Het is onbekend hoeveel olie er is weggelekt. Het oliespoor heeft zich door stroom en wind in Westelijke richting verspreid richting Bonaire. Afgelopen week zijn er olieresten aangespoeld op Bonaire. Ik betreur de gevolgen voor alle getroffenen en heb begrip voor de zorgen die leven op Bonaire. Het Kabinet ondersteunt het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) waar mogelijk bij de bestrijding van de verontreiniging, zowel gedurende als na de crisisfase.

Chronologische tijdlijn en genomen acties

Vanaf de eerste melding van het incident is er meteen gereageerd en gehandeld door de crisisorganisatie onder verantwoordelijkheid van het OLB. Om onnodige paniek te vermijden heeft het OLB bewust gewacht met het verstrekken van premature informatie aan inwoners en ondernemers. De contacten en samenwerking op Bonaire en tussen de ondersteunende diensten en (beleids)organisaties in Den Haag zijn goed. Actieplannen lagen klaar en zijn stap voor stap gevolgd. Dat heeft bijgedragen aan de vlotte bestrijding en goede samenwerking.

Preventief

Op vrijdag 16 februari is er satellietmonitoring opgestart in samenwerking met de European Maritime Safety Agency (EMSA) om de mogelijke effecten voor Bonaire doorlopend in kaart te brengen. Gedurende twee weken zijn grote olievlekken vanuit Trinidad & Tobago met satellieten gemonitord. Sinds 16 februari is ook het Bestrijdingsteam Caribisch Nederland van Rijkswaterstaat (RWS) actief, dat het OLB ondersteunt met advies, capaciteit en materiaal.

Op 22 februari zijn er drijvende olieschermen geplaatst om kwetsbare natuurgebieden zoals mangroves aan de oostkust te beschermen, mede omdat olieopruiming op zee vrijwel onmogelijk is gebleken door de heersende zeecondities. De olievlekken die gemonitord werden via de satelliet zijn 24 februari ten noorden van Bonaire gepasseerd richting het noordwesten. Oostelijk van Bonaire is er geen olie waargenomen door luchtpatrouilles van de Kustwacht Caribisch gebied en is er geen olie waargenomen op de kust.

Correctief
Op 26 februari zijn in de ochtend bij Sorobon (Lac Baai), Lagun en Washikemba (oostkant van Bonaire) de eerste olie en teer aangespoeld. Direct na de aanspoeling is er door het Openbaar Lichaam Bonaire gestart met het opruimen van de olie van de kust en stranden. Rijkswaterstaat heeft ondersteuning ter plaatse geboden, waaronder bestrijdingsmiddelen en een expert op het gebied van olieopruimingen van de kust en mangroves. Er zijn monsters van de olie genomen welke in een lab in Nederland zullen worden geanalyseerd op oorsprong van de olie. Voor de gezondheidsrisico’s voor de mens is advies gevraagd bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). De verwachting van gezondheid risico’s  is volgens het NVIC gezien de aard van de olie en de eventuele blootstelling, klein. Het advies van het NVIC wat aan de BES landen is verstuurd vindt u als bijlage.

De gezaghebber van Bonaire heeft een bijstandsverzoek gedaan aan Defensie om ondersteuning te leveren bij het opruimen van de aangespoelde olie. Deze ondersteuning is 28 februari geleverd in de vorm van circa 20 militairen.

Sinds de aanspoelingen op Bonaire is door het OLB en de parkbeheerorganisatie Stichting NatuurParken (STINAPA) met ondersteuning van RWS en Defensie nagenoeg alle olie opgeruimd. De hoeveelheid aangespoelde olie wordt op dit moment geschat op 2 tot 5 kubieke meter. Er is vanuit zee een significante hoeveelheid additionele vervuiling bij de olie terechtgekomen, zoals sargassum (zeegras), waardoor het werkelijke afvalvolume meer zal zijn (momenteel ongeveer 60 m3) . Op vrijdag 1 maart konden de stranden weer worden vrijgegeven. Wel werd nog afgeraden te zwemmen en te vissen aan de oostkust.

Impact op natuur en biodiversiteit
Op 28 februari is er door de Landelijke Coördinatiecommissie Milieuverontreiniging Water (LCM) aan de crisisorganisatie een rapport opgeleverd over de (mogelijke) ecologische effecten van de olie op Bonaire. Dit rapport gaat als bijlage bij deze brief. Omdat de gelekte bunkerolie 20 dagen onderweg geweest is voordat deze de kust van Bonaire bereikte, was het merendeel van de vluchtige en in wateroplosbare componenten al uit de olie verdwenen. Het overblijfsel is een dikkere, plakkerige, verweerde substantie waarvan de effecten met name van fysieke aard zijn en minder van toxische aard. De verwachting is dat de effecten op de waterkwaliteit en ecologie minimaal zullen zijn en dat ze vooral in het oostelijk deel van Bonaire kunnen optreden waar de olie aan land gekomen is. De verwachting is dat het milieu weer volledig herstelt van de schade door de aanlanding en het opruimen van de olie op de kust. De exacte en lange termijn schade aan de natuur is nog niet bekend. Er is door het OLB aan de lokale natuurorganisaties gevraagd naar de verwachtingen van de lange-termijn gevolgen op de natuur in relatie tot de olievervuiling.

Lopende acties

Er vindt monitoring plaats over de (te verwachten) andere aanspoelingen van olie op Bonaire door luchtpatrouilles van de Kustwacht boven de zee bij Bonaire, Curaçao en Aruba. De satellietmonitoring is verlengd. Het is mogelijk dat de komende dagen teerballetjes of olievlekjes aanspoelen op de kust van Bonaire, mogelijk ook Curaçao en Aruba.

Er wordt bezien of er mogelijkheden zijn om de schade te kunnen verhalen. Momenteel ontbreekt het daarvoor nog aan voldoende informatie. Zo is de eigenaar van het schip nog niet achterhaald, mede omdat de sleepboot “Solo Creed” direct na het ontstaan van de lekkage is verdwenen.

Antwoorden op vragen Kamerlid Kent (SP)

Vraag 1

Wat is uw reactie op de berichten over olievervuiling aan de kust van Bonaire?

Antwoord 1

Een dergelijk incident heeft grote impact voor een prachtig stukje Nederland. Dat geldt voor de inwoners, het bestuur, de crisisorganisatie maar ook voor de natuur en biodiversiteit. Ik betreur de gevolgen voor alle getroffenen in welke zin dan ook en heb begrip voor de zorgen die leven op Bonaire. Het Kabinet ondersteunt het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) waar mogelijk bij de bestrijding van de verontreiniging, zowel gedurende als na de crisisfase.

Vraag 2

Kunt u de Kamer informeren over de ontstane milieu en natuurschade op Bonaire?

Antwoord 2

Zoals beschreven in de informerende brief aan de vaste Commissie voor Koninkrijksrelaties lijkt de impact op de natuur en biodiversiteit vooralsnog beperkt. De exacte en lange termijn schade aan de natuur is op dit moment nog niet vast te stellen.

Vraag 3

Welke maatregelen zijn reeds genomen om het onderwatermilieu, de kustnatuur en bewoners te beschermen tegen de olievervuiling en welke aanvullende maatregelen gaat u nemen?

Antwoord 3

In de eerder genoemde informerende brief staan zowel de preventief als correctief genomen maatregelen beschreven waaronder de ondersteuning van militairen. Daarnaast is beschreven hoe de monitoring vanuit de lucht en via satellieten voortgezet wordt. Afgaande op de verantwoordelijken ter plaatse is de situatie onder controle en zijn nadere maatregelen op dit moment niet nodig.

Vraag 4

Hoe schat u de risico’s op gezondheidsschade en sterfte in voor mens en dier?

Antwoord 4

Het risico op gezondheidseffecten voor de mens wordt als klein ingeschat en ook de impact op de natuur en biodiversiteit lijkt vooralsnog beperkt. De exacte en lange termijn schade aan de natuur is op dit moment nog niet bekend. Er is door het Openbaar Lichaam Bonaire aan de lokale natuurorganisaties gevraagd naar de verwachtingen van de lange termijn gevolgen op de natuur in relatie tot de olievervuiling.

Vraag 5

Klopt het dat de olie afkomstig is uit het verlaten tankschip Gulfstream?

Antwoord 5

Die kans is aannemelijk. Het is echter op dit moment niet uit te sluiten dat de substantie afkomstig is uit een andere bron. Er zijn geen feiten die stellig onderbouwen dat het uit de Gulfstream komt. Resultaten vanuit het laboratoriumonderzoek moeten daar duidelijkheid over geven. Die resultaten zijn nog niet bekend.

Vraag 6 Wat kunt u doen om de veroorzaker van de ontstane schade aansprakelijk te stellen en de ecologische aantasting als gevolg van dit ongeluk voor de langere termijn in kaart te brengen?

Antwoord 6

Er wordt bezien of er mogelijkheden zijn om schade te kunnen verhalen. Op dit moment ontbreekt het daarvoor nog aan voldoende informatie. Zo is de eigenaar van het schip nog niet achterhaald, mede omdat de sleepboot “Solo Creed” direct na het ontstaan van de lekkage is verdwenen.

De exacte en lange termijn schade aan de natuur is op dit moment nog niet bekend. Er is door het Openbaar Lichaam Bonaire aan de lokale natuurorganisaties gevraagd naar de verwachtingen van de lange termijn gevolgen op de natuur in relatie tot de olievervuiling.

Het bericht Minister Harbers: Gevolgen olie voor Bonaire “minimaal” verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

De Bilt – Fracties in de Eilandsraad van Bonaire reageren verdeeld op het gesprek met staatssecretaris Van Huffelen over de omstreden verhoging van de fractievergoeding. De conclusie van de bewindsvrouw dat de Eilandsraad zich bereid heeft getoond de regeling te heroverwegen wordt niet door alle partijen gedeeld.

Naar nu blijkt zijn de eilandsraadsleden tijdens de werkconferentie over de herziening van de WolBES apart genomen door Van Huffelen voor een gesprek over de onlangs van 245.000 naar 795.000 dollar verhoogde fractievergoeding. Zij heeft de Bonairiaanse volksvertegenwoordigers te verstaan gegeven de verhoging niet te kunnen uitleggen tegenover de Tweede Kamer. De kans is groot dat Kamerleden volgende maand bij het BES-debat kritische vragen stellen over de met ruim 88.000 dollar per raadszetel meest riante fractievergoedingsregeling van heel Nederland.

Indringend

“Het was een indringend gesprek”, laat de staatssecretaris via haar woordvoerder weten. “Afgesproken is dat er gegeven de gemaakte afspraken over ondersteuning van de Eilandsraad, opnieuw naar de fractievergoeding wordt gekeken.” De verwijzing naar de afspraken over de ondersteuning van de Eilandsraad slaat op de 350.000 euro die wordt genoemd in de ontwerp-herzieningswet WolBES. Deze toezegging was overigens al bij de Eilandsraad van Bonaire bekend toen die besloot de eigen vergoeding met 550.000 dollar extra te verhogen.

Gevraagd om een reactie zegt eilandsraadslid Cyrill Vrolijk (Fractie Vrolijk) begrip te hebben voor het standpunt van Van Huffelen dat zij de verhoging niet kan uitleggen aan de Kamer. “Van mij mag de vergoeding terug naar de vroegere regeling van 52.000 dollar per fractie.” Humphrey Wout (MPB) pleitte er al eerder voor om het omstreden besluit terug te draaien. “We zijn door de staatssecretaris op het matje geroepen. Dat had de Eilandsraad kunnen voorkomen als de andere fracties meteen mijn voorstel hadden gesteund om het besluit te heroverwegen. Ik heb destijds al gevraagd om een goede financiële onderbouwing, want die ontbrak.”

Kelder

Waar Vrolijk het gesprek met Van Huffelen als “positief” zegt te hebben ervaren, kijkt Daisy Coffie (M21) er heel anders op terug: “Dat de staatssecretaris een gesprek wenste, is normaal aangezien er onterechte heisa over dit onderwerp is gemaakt in de pers. Wij hadden een uitnodiging verwacht op het ministerie of anders in een vergaderzaal in het hotel waar de werkconferentie werd gehouden. Maar bij de start van de tweede vergaderdag wenste de staatssecretaris een schorsing om ‘meteen nu’ met de delegatie van Bonaire te overleggen.”

“We zijn naar een ondergrondse kelder zonder ramen gebracht. Mijns inziens zou het netter en ethischer zijn geweest ons de dag ervoor op z’n minst te informeren dat we voor de opstart van de tweede conferentiedag een gesprek zouden hebben met de staatssecretaris”, aldus Coffie die er aan toevoegt haar ongenoegen over de gang van zaken kenbaar te hebben gemaakt aan directeur Koninkrijksrelaties voor Caribisch Nederland René Baghus en directeur-generaal Koninkrijksrelaties Roald Lapperre.

Groot succes

“Het gesprek verliep verder normaal. De staatssecretaris uitte haar bezorgdheid en daar hebben wij natuurlijk begrip voor. Als je niet over de juiste informatie beschikt, is het altijd moeilijk iets uit te leggen aan wie dan ook. Dit geldt voor iedereen, niet alleen voor de staatssecretaris. Wij hebben een en ander uitgelegd in de hoop dat zij ons begrepen heeft. Ik ben bereid bij thuiskomst met mijn collega’s te overwegen een officiële brief met de al gegeven mondelinge uitleg nog eens schriftelijk aan de staatssecretaris aan te bieden.”

Anders dan Vrolijk en Wout is Coffie niet bereid het debat over de verhoging van de fractievergoeding te heropenen, waarmee ze tevens afstand neemt van de afspraak die volgens Van Huffelen zou zijn gemaakt: “⁠Bij het behandelen en aanvaarden van de bedoelde verordening is besloten dat deze in december 2024 wordt geëvalueerd en indien nodig aangepast zal worden. Ik ben zeer blij dat de conferentie een groot succes is geworden. Het onderonsje met de staatssecretaris in de kelder valt in het niet vergeleken met ons behaalde resultaat.”

Verkeerd gevallen

Fractieleiders Rolanda Makaai (PDB) en Benito Dirksz (UPB) hebben de vragen van DossierKoninkrijksrelaties onbeantwoord gelaten. Voor hun fracties pakt de nieuwe regeling het meest voordelig uit: in plaats van 60.000 dollar strijken ze voortaan jaarlijks 265.000 dollar op.

Het besluit daartoe werd in oktober stilletjes – zonder beraadslaging in de besluitvormende vergadering van de Eilandsraad – genomen. Toen de verhoging alsnog uitlekte, voerden enkele fracties aan dat deze nodig is omdat de bezoldiging van eilandsraadsleden te laag is. Bij staatssecretaris Van Huffelen viel het besluit mede in het licht van de grote armoede op Bonaire verkeerd. Zij liet toen al weten te hopen dat de Eilandsraad uit zichzelf het besluit zou willen herzien.

Fractieleiders Makaai, Vrolijk en Coffie (hier met gedeputeerde Abraham) toen ze het nog eens waren.

Update: UPB Bonaire ook voor verlaging fractievergoeding

Den Haag – De fractie van de UPB op Bonaire is bereid te voldoen aan het verzoek van staatssecretaris Van Huffelen om de fractievergoeding naar beneden bij te stellen, aldus fractievoorzitter Benito Dirksz. Daarmee tekent zich een meerderheid af, want ook de eilandsraadsleden Vrolijk en Wout hebben zich voor verlaging uitgesproken. Coffie (M21) is vooralsnog de enige die niet wil inleveren op de 88.400 dollar waarop haar fractie recht heeft. Regeringspartij PDB heeft vragen over haar standpunt niet beantwoord.

Namens de UPB verdedigt Dirksz het besluit het budget voor de fractievergoedingen (met 550.000 dollar) te verhogen. Maar toezeggingen die Van Huffelen deze week tijdens de werkconferentie heeft gedaan, zijn voor hem reden om het bedrag aan te passen. Overigens is belangrijkste toezegging niet nieuw: al een jaar geleden heeft de staatssecretaris bekend gemaakt jaarlijks 350.000 euro beschikbaar te stellen voor ondersteuning van de Eilandsraden van Bonaire, Statia en Saba.  

Antwoorden UPB-fractieleider Benito Dirksz

Ik ben niet aanwezig geweest tijdens het gesprek tussen de staatssecretaris (SS) en de eilandsraad van Bonaire (ERB). Ik ben met bericht van verhindering afwezig geweest op die ochtend. Dat gesprek tussen de SS en ERB was niet van tevoren bekendgemaakt aan de raadsleden en dat vind ik wel heel jammer. Van de collega’s heb ik begrepen dat de SS de verhoging van de ondersteuning voor de fracties niet aan de Tweede Kamer zal kunnen uitleggen. Naar mijn mening is alles uit te leggen als er gevraagd wordt naar een onderbouwing waarom de fracties eigenlijk beter ondersteund zou moeten worden. Hieronder zal ik uitleggen waarom de verhoging van de fractieondersteuning noodzakelijk is.

Een goed functionerende democratie veronderstelt een aantal randvoorwaarden. Een open debatcultuur bijvoorbeeld, maar ook een financiële investering in opleiding en specifieke kennisondersteuning. Op Bonaire is een aantal van die voorwaarden nog volop in ontwikkeling. Aan het merendeel van genoemde randvoorwaarden is nog in het geheel niet voldaan. Zo zijn de politieke partijen op het eiland in organisatie, betrokkenheid, vrijwillige inzet van tijd, ervaring en kennis ten behoeve van de partij niet vergelijkbaar met de situatie in Europees Nederland (ENL).

Om beter aan genoemde randvoorwaarden te voldoen hebben de fracties behoefte aan opleidingen en goede ondersteuning van experts op verschillende gebieden. Daarnaast is het van essentieel belang dat de leden van de ER politieke vorming krijgen zodat zij kennis kunnen opbouwen en voldoende kunnen begrijpen hoe zij moeten kunnen omgaan met (wetenschappelijk) onderzoeken en ideologische ideeënvorming.

Daarnaast is op Bonaire de overgang van een feitelijk monistisch bestuursstelsel naar het vereiste dualisme weliswaar formeel en wettelijk al enige tijd vormgegeven. Maar daarmee is het dualisme in materieel opzicht nog niet per se volledig gerealiseerd. De raad werkt hard aan het realiseren en implementeren van het zo hard nodige dualistisch systeem.

De fracties hadden voor het invoeren van de verordening te weinig middelen om hun leden in de raad adequaat te voorzien in genoemde behoeften. De eilandgriffie is beperkt van omvang en komt in het algemeen niet aan veel meer toe dan procedurele voorbereiding en begeleiding van het besluitvormingsproces. De leden en fracties op Bonaire werden, tot voor kort, slechts zeer beperkt financieel ondersteund; in elk geval was de bekostiging niet toereikend om de drie basistaken van een fractiebureau naar behoren te vervullen: administratief-secretarieel, onderzoek, analyse en beleidsvoorbereiding, communicatie en outreach.

Het vergroten van de slagkracht van de raad is een democratisch imperatief dat met de veranderingen van 2010 veel te weinig aandacht heeft gekregen, zowel van de kant van het lokaal bestuur, als van het Rijk.

De aanleiding om fors en stevig te investeren in extra ondersteuning heeft ook andere redenen. Het takenpakket van de Raad is onder andere door de decentralisatie van verantwoordelijkheden en de forse toename van nationale wetgeving met effecten voor Bonaire fors uitgebreid. Kiezers en media vragen, terecht, meer openheid en transparantie en betrokkenheid. Daardoor is ook de controlerende taak van de Raad meer werk geworden. Verder is en blijft raadswerk ook op Bonaire nog altijd een nevenfunctie naast een gewone baan. Raadsleden merken dat zij door al deze ontwikkelingen onvoldoende in staat zijn grip en controle te houden op het dagelijks bestuur van het eiland, het college en de gezaghebber.

Een vergelijking met ENL

Een eilandsraad heeft meer en afwijkende taken en bevoegdheden dan een gemeenteraad, of een provinciale staten. De verantwoordelijkheden van het eilandsbestuur vertonen kenmerken van gemeentelijk, provinciaal, waterschaps- en zelfs nationaal bestuur. 

Door de ligging van Bonaire en de noodzakelijke faciliteiten als internationale havens, een internationale luchthaven en andere voorzieningen zijn de verantwoordelijkheden van het eilandsbestuur van Bonaire onvergelijkbaar met een gemeente, of provincie van vergelijkbare omvang.

De ERB heeft onlangs een aantal verordeningen vastgesteld die, tezamen genomen, tot doel hebben de positie van de raad te versterken en de kwaliteit van het raadswerk te verhogen. Er is ruimte geschapen voor de uitbreiding van de eilandgriffie, vooral door versterking van de beleidscapaciteit – waardoor de eilandgriffie in de toekomst in staat is om zowel over nationale regelgeving adequaat te adviseren, als fracties en raadsleden te ondersteunen in de concipiëren van initiatieven, moties en amendementen. Daarnaast wordt er fors geïnvesteerd in externe communicatie over het raadswerk, en vergroting van burgerparticipatie, en in financiële administratie en verantwoording.

Het bedrag dat beschikbaar is gesteld voor fractiebudgetten is gesteld op 0,9% van de eilandelijke begroting. Er zijn natuurlijk andere berekeningsmodellen denkbaar. 

Een fractiebudget heeft een duidelijke bestemming en wordt niet besteed aan persoonlijke vergoedingen aan de afzonderlijke leden.

De basistaken van de ondersteuning van een raadslid dan wel een fractie zijn, zoals eerder opgemerkt, betrekkelijk eenvoudig samen te vatten: administratief-secretariële ondersteuning, beleidsadvies en concipiëren van voorstellen en inbrengen en communicatie en voorlichting over het raadswerk.

Uitgaande van een gemiddeld jaarloon op Bonaire voor een capabele office manager is het niet ingewikkeld om tot de conclusie te komen dat een ondersteuningsbudget van ongeveer 80.000 dollar per lid niet toereikend is om de drie genoemde basistaken volledig te bekostigen, nog los van de out-of-pockets (zaalhuur, media-producten etc) die ook horen bij het raadswerk.

Dat dit bedrag hoger is dan die van een doorsnee gemeenteraad in ENL is geen argument. Bonaire heeft, zoals hierboven kort geschetst. een geheel andere politieke context.

3. Vóór ons vertrek naar Nederland voor onder ander de werkconferentie met de SS, heeft de UPB-fractie de taak aan onze juridische adviseur en een financieel expert  gegeven om de verhoging van de fractiebudget te willen herzien en ons van hun adviezen te voorzien. Nu dat de SS een aantal toezeggingen heeft gedaan waaronder financiële ondersteuning aan de  eilandsraden BES, is onze fractie uiteraard bereid om de fractieondersteuning aan te passen maar wel rekening houdende met de reeds genoemde drie bassistaken die wij als raadsleden hebben.

Lees HIER meer over de uitkomst van de werkconferentie

Het bericht ‘Indringend gesprek’ met Van Huffelen over omstreden fractievergoeding verdeelt Eilandsraad Bonaire verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Den Haag – Het gesprek van Aruba’s minister-president Evelyn Wever-Croes met staatssecretaris Alexandra van Huffelen over de Rijkswet Aruba financieel toezicht heeft de partijen niet nader tot elkaar gebracht.

Het ministerie van BZK laat weten dat er “geen nieuwe ontwikkelingen” zijn en dat is afgesproken dat het overleg over enkele weken wordt voortgezet tijdens het bezoek aan Oranjestad dat Van Huffelen heeft ingepland.

Wever-Croes heeft haar lobbyronde langs o.a. de Tweede en Eerste Kamercommissies voor Koninkrijksrelaties, minister van Klimaat en Energie Rob Jetten, staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij en premier Mark Rutte afgesloten. Haar boodschap: het is onterecht dat Aruba een hogere rente moet betalen over de coronalening omdat het niet meewerkt aan het per rijkswet regelen van financieel toezicht.

De premier op bezoek bij de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties.

Het bericht Gesprek Wever-Croes met Van Huffelen leidt tot niets verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Den Haag – De 3-daagse werkconferentie over de herziening van de WolBES en FinBES heeft niet geleid tot noemenswaardige wijzigingen van het wetsontwerp. Veel van wat in een persbericht gepresenteerd wordt als uitkomst van het overleg van de Bestuurscolleges en Eilandsraden van Bonaire, Sint Eustatius en Saba met staatssecretaris Van Huffelen en haar staf is in de het oorspronkelijke voorstel van het ministerie van BZK terug te vinden.

Met name Bonaire was met een lange wensenlijst naar Nederland gereisd, maar daarvan is nauwelijks iets binnengehaald. Zo blijft het lidmaatschap van de Eilandsraad een deeltijdfunctie. Wel zal de bezoldiging meer in lijn worden gebracht met wat in Europees Nederland gangbaar is voor decentrale ambtsdragers. Maar een voltijdsalaris zoals ook Saba wilde, zit er niet in. Bonaire krijgt niet het recht voortaan zelf te bepalen hoeveel zetels de Eilandsraad telt. De door BZK aangekondigde uitbreiding gaat door, zij het gespreid over 3 in plaats van 2 verkiezingen. Ook aan de bandbreedte voor het aantal gedeputeerden (3 tot 5) wordt niet getornd. Het verzet van opnieuw Bonaire tegen het principe van ‘comply or explain’ heeft evenmin succes gehad.

De 350.000 euro jaarlijkse ondersteuning voor de eilandsraden die in het persbericht wordt genoemd, wordt reeds in de oorspronkelijke versie aangekondigd, evenals verlichting van het preventief financieel toezicht en rapportageplicht. Dat de eilanden een permanente vertegenwoordiging in Den Haag krijgen, is reeds in 2010 besproken. Het zijn de eilanden die er zelf nooit werk van hebben gemaakt. Het enige echt nieuwe is dat er een gezamenlijke ambtelijke werkgroep komt die voorstellen moet doen op welke manier de betrokkenheid van Bonaire, Sint Eustatius en Saba in de verschillende fases van het beleids- en wetgevingsproces kan worden verbeterd.

De eilanden krijgen nog 3 weken de gelegenheid voor een finale reactie op het wetsontwerp, waarna het ministerie de tekst vaststelt en aan de Raad van State voorlegt voor advies. De Eilandsraad van Bonaire blijft nog tot eind volgende week in Nederland.

Persbericht ‘Consultatieproces WolBES en FinBES bijna afgerond’

Bonaire, Sint Eustatius en Saba krijgen een permanente vertegenwoordiging in Den Haag en worden eerder betrokken bij maken van beleid en wetgeving. Het principe van ‘comply or explain’ blijft het uitgangspunt voor beleid en er komen verschillende niveaus van financieel toezicht voor de eilanden. Hiermee wordt maatwerk per eiland mogelijk. Dit zijn enkele van de belangrijkste afspraken die zijn gemaakt tijdens de werkconferentie WolBES en de FinBES. De eilandsraden en bestuurscolleges van Bonaire, Sint Eustatius en Saba hebben zich in De Bilt drie dagen gebogen over de herziening van de wetten die de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen Nederland en de drie eilanden regelen.

Om de eilanden beter te betrekken bij het opstellen van nieuwe wetten, wordt er een ambtelijke werkgroep opgericht bestaande uit vertegenwoordigers van Bonaire, Sint Eustatius en Saba en het ministerie van BZK. De werkgroep krijgt de opdracht om met voorstellen te komen op welke manier de betrokkenheid van Bonaire, Sint Eustatius en Saba in de verschillende fases van het beleids- en wetgevingsproces kan worden verbeterd.

Alexandra van Huffelen: “Ik ben blij dat we in goede sfeer met elkaar zulke constructieve gesprekken hebben kunnen voeren. Ik ben ervan overtuigd dat de waardevolle inbreng van de eilanden, de wetsvoorstellen beter maken. Het was een succesvolle bijeenkomst waarin we over de inhoud van beide wetten overeenstemming hebben bereikt. We gaan onze afspraken de komende tijd gezamenlijk uitwerken.”

Versterking eilandsraden en bestuurscolleges

Een van de andere punten die besproken is, is de bezoldiging van eilandsraadsleden, gedeputeerden en gezaghebbers. Deze wordt verhoogd naar een niveau dat vergelijkbaar is met dat van decentrale ambtsdragers in Europees Nederland. Bij de aanpassing wordt rekening gehouden met de zwaarte van het takenpakket van de eilanden. Ook lokale factoren, waaronder kosten van het levensonderhoud worden meegewogen.

De functie van eilandsraadslid blijft een deeltijdfunctie. Het aantal eilandsraadsleden gaat vanaf de eerstvolgende verkiezingen (2027) stapsgewijs omhoog. In eerste instantie voor Bonaire van 9 naar 11, voor Sint Eustatius van 5 naar 7 en Saba van 5 naar 7. Tussentijds wordt geëvalueerd of verhogen van het aantal eilandsraadsleden nodig is bij de volgende verkiezingen (2031 en 2035). De eilandsraden krijgen ondersteuning om hun werkzaamheden goed uit te voeren. Hiervoor stelt het ministerie van BZK jaarlijks in totaal €350.000 beschikbaar voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Over het maximum aantal gedeputeerden is afgesproken een bandbreedte aan te houden van 3 tot 5 voor Bonaire, 3 tot 4 voor Sint Eustatius en 3 voor Saba.

Financieel toezicht

In de huidige wet is er één zwaar niveau van toezicht. Om de lokale autonomie te vergroten komen er verschillende niveaus van toezicht op de financiën en de begroting. De zwaarte van het toezicht wordt afhankelijk van de staat van de begroting en het financieel beheer. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de wens van de eilanden om te differentiëren.

Overige afspraken

Om de openbare lichamen in staat te stellen hun taken op een goede manier uit te oefenen, geldt het uitgangspunt dat Bonaire, Sint Eustatius en Saba structureel geld zouden moeten krijgen voor structurele taken. Dit sluit aan bij de adviezen van onderzoeksbureau IdeeVersa en de Raad voor het Openbaar Bestuur.

Vervolgproces

De wijziging van de WolBES en de FinBES is nodig om de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen de openbare lichamen en Europees Nederland te verbeteren. De werkconferentie was een extra stap in het consultatieproces rond de wetswijziging. Hierdoor hadden de eilanden langer de tijd om op de wetsvoorstellen te reageren. Na de werkconferentie krijgen de eilanden nog drie weken de tijd om te komen tot een finale, formele reactie. Daarna worden mede met de inbreng van de eilanden de wetsteksten uitgewerkt en gaan de wetten het vervolgtraject in. De wetsvoorstellen worden na goedkeuring in de ministerraad voor advies naar de Raad van State gestuurd en gaan daarna naar de Tweede Kamer.

Lees HIER de wensenlijst van Bonaire

Lees HIER de Memorie van Toelichting op de herzieningswet WolBES

Het bericht Magere oogst voor Bonaire, Statia en Saba bij werkconferentie verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Den Haag – Aruba’s minister-president Evelyn Wever-Croes geeft niet op: vandaag ging ze voor de tweede keer in korte tijd in gesprek met de Eerste Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties. Zij herhaalde haar verzoek aan de senatoren bij staatssecretaris Van Huffelen aan te dringen op verlaging van de rente die Aruba moet betalen over de coronalening.

Nederland rekent 6,9% rente over een bedrag van 915 miljoen gulden. Van Huffelen is bereid de rente te verlagen zodra de Arubaanse regering instemt het financieel toezicht per rijkswet te regelen en deze verder – naar 3,4% – te verlagen na het van kracht worden van de rijkswet. Over de gehele looptijd gerekend scheelt dat Aruba 315 miljoen gulden. Wever-Croes heeft destijds gezegd achter de rijkswet te staan, maar kwam daar later op terug.

Het eerdere gesprek in november van de premier met de commissieleden leidde ertoe dat die twee series indringende vragen aan Van Huffelen hebben gesteld, maar die heeft geen duimbreed toegegeven. Voor Wever-Croes reden om opnieuw bij de Eerste Kamer te lobbyen. De commissie zal in een volgende vergadering bepalen of het achter gesloten deuren gevoerde gesprek aanleiding is voor het indienen van vervolgvragen.

Rian Vogels (VVD) betwijfelt of dat zinvol is. “We hebben al heel veel vragen gesteld die uit en te na zijn beantwoord. De staatssecretaris heeft een positieve grondhouding, maar is met handen en voeten gebonden aan moties van de Tweede Kamer.” Eddy Hartog (Volt): “We komen niet verder met de staatssecretaris. Mijn grootste probleem is dat we de verhoudingen aan het verzuren zijn waardoor er geen oplossing meer mogelijk is.”

Wever-Croes heeft vandaag – eveneens achter gesloten deuren – ook een gesprek met de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties. Eerder deze week heeft zij met Van Huffelen gesproken.

Het bericht Premier Aruba geeft lobby voor lagere rente niet op verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.

Den Haag – Huidig regeringscommissaris Alida Francis wordt de nieuwe gezaghebber van Sint Eustatius, melden betrouwbare bronnen aan DossierKoninkrijksrelaties. Met de keuze voor Francis wijkt staatssecretaris Van Huffelen af van de voorkeur van de vertrouwenscommissie van de Eilandsraad.

De ministerraad zal binnenkort, mogelijk al vrijdag, met de voordracht van Francis instemmen. Het ministerie van BZK wil dat niet bevestigen. “Wij doen niet eerder uitspraken dan nadat een kandidaat in de ministerraad is voorgedragen voor benoeming”, aldus de woordvoerder van Van Huffelen.

De aanstelling van een gezaghebber is de laatste stap in het herstel van de lokale democratie nadat Nederland 6 jaar geleden het Bestuurscollege en de Eilandsraad naar huis stuurde wegens ‘grove taakverwaarlozing’. Zo’n 12 belangstellenden hebben gesolliciteerd naar de functie van gezaghebber. Waarnemend Rijksvertegenwoordiger Helmond heeft er 4 geselecteerd voor een kennismakingsgesprek met de vertrouwenscommissie uit de Eilandsraad.

De commissie heeft unaniem haar voorkeur uitgesproken voor Randolf Duggins, een geboren Statiaan. Hij heeft rechten gestudeerd aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, was onder meer eilandsecretaris op Sint Maarten en is sinds 2015 secretaris-generaal van het bureau van de ombudsman van Sint Maarten. Voor de kandidatuur van Francis bestaat onder de eilandsraadsleden weinig enthousiasme. Zij kwamen eerder in botsing met de regeringscommissaris over haar bestuursstijl. Twee oud-premiers (Liberia-Peters en Camelia-Römer) waren ervoor nodig om te bemiddelen.

Van Huffelen was van plan de Statiaanse delegatie, die deze week in Nederland is voor de werkconferentie over de WolBES en FinBES, vrijdag te informeren over haar besluit. Of de delegatie daar, nu het nieuws is uitgelekt, nog trek in heeft, is onbekend. Het valt te verwachten dat het ministerie de benoeming na afloop van de Ministerraad van vrijdag bevestigt.

In Europees Nederland kan het kabinet de voorkeur van vertrouwenscommissies van gemeenteraden niet negeren, aldus prof.dr. Joop van den Berg, emeritus hoogleraar parlementaire geschiedenis. De enige uitzondering is wanneer de raad zich in de procedure niet aan de wet heeft gehouden. De huidige WolBES biedt de staatssecretaris nu nog wel de ruimte om een voorkeurskandidaat van de Eilandsraden af te wijzen. Juist dezer dagen spreken delegaties van de eilanden met staatssecretaris Van Huffelen om de WolBES meer in lijn te brengen met de gemeentewet.

Alida Francis is geboren op Sint Eustatius (1965). Zij haalde haar havodiploma aan het Colegio Arubano en studeerde journalistiek aan de Hogeschool Utrecht. Haar loopbaan begon in 1989 als omroepjournalist in Sint Maarten. Een jaar later stapte zij over naar de overheid, waar zij op het kabinet van de gezaghebber van Sint Maarten aan de slag ging als specialist protocol en public relations. Tussen 1992 en 2010 was zij directeur van de Sint Eustatius Tourism Development Foundation. Daarna trad ze in dienst van de Rijksdienst Caribisch Nederland als waarnemend hoofd communicatie. Op 15 februari 2020 werd Francis op Statia waarnemend regeringscommissaris op Sint Eustatius. Op 22 juni 2021 volgde ze regeringscommissaris Marnix van Rij op. Het is niet bekend wanneer haar benoeming tot gezaghebber ingaat.

Het bericht Niet voorkeurskandidaat Eilandsraad, maar Alida Francis gezaghebber Statia verscheen eerst op Dossier Koninkrijksrelaties.